آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

اين سؤال مثل اين است كه كسى بگويد: آيا مى شود سد كرج را كه شايد مثلاً 20 سال طول كشيده تا ساخته شده يا بناء معظمى را كه 50 سال طول كشيده تا ساخته شده در یک آن با مختصر مواد منفجره نابود كنند؟ امام علی(ع) می فرمایند: «از آنچه خداوند با ابليس رفتار كرد پند و عبرت گيريد، در آن هنگام كه اعمال و عبادات طولانى و تلاش و كوشش هاى شش هزار ساله او به خاطر ساعتى تكبر ورزيدن بر باد داد، با اين حال چه كسى بعد از ابليس مى تواند از كيفر خدا در برابر انجام همان معصيت مصون بماند؟»

امام علی(ع) می فرمایند: «فَاعْتَبِرُوا بِمَا كَانَ‏ مِنْ‏ فِعْلِ‏ اللَّهِ‏ بِإِبْلِيسَ‏ إِذْ أَحْبَطَ عَمَلَهُ الطَّوِيلَ وَ جَهْدَهُ الْجَهِيدَ وَ كَانَ قَدْ عَبَدَ اللَّهَ سِتَّةَ آلَافِ .... عَنْ كِبْرِ سَاعَةٍ وَاحِدَةٍ فَمَنْ ذا بَعْدَ إِبْلِيسَ يَسْلَمُ عَلَى اللَّهِ بِمِثْلِ مَعْصِيَتِهِ كَلَّا مَا كَانَ اللَّهُ سُبْحَانَهُ لِيُدْخِلَ الْجَنَّةَ بَشَراً بِأَمْرٍ أَخْرَجَ بِهِ منها مَلَكاً إِنَّ حُكْمَهُ فِي أَهْلِ السَّمَاءِ وَ أَهْلِ الْأَرْضِ لَوَاحِد»(1)؛ (از آنچه خداوند با ابليس رفتار كرد پند و عبرت گيريد، در آن هنگام كه اعمال و عبادات طولانى و تلاش و كوشش هاى شش هزار ساله او به خاطر ساعتى تكبر ورزيدن بر باد داد، با اين حال چه كسى بعد از ابليس مى تواند از كيفر خدا در برابر انجام همان معصيت مصون بماند؟ نه، هرگز ممكن نيست خداوند انسانى را به بهشت بفرستد، در برابر كارى كه به خاطر آن به ظاهر فرشته اى را از بهشت رانده است(2) حكم خداوند درباره اهل آسمان و زمين يكى است).
ممكن است سؤال شود آيا عادلانه است اعمال و عبادات 6000 ساله يك فرد با يك ساعت معصيت از بين برود؟! در جواب بايد گفت: تعجب ندارد، چه بسا اعمال بيش از 6000 سال هم با يك عصيان و نافرمانى نابود شود، زيرا بعضى از خلافكارى ها و معاصى جنبه انفجارى دارد، اين سؤال مثل اين است كه كسى بگويد: آيا مى شود سد كرج را كه شايد مثلاً 20 سال طول كشيده تا ساخته شده يا بناء معظمى را كه 50 سال طول كشيده تا ساخته شده با يك مواد منفجره نابود كنند؟
چه بسا شخصى در لحظه آخرِ عمر، تمام سرمايه هاى اندوخته 100 ساله خود را از دست بدهد. در حديثى به اين مضمون آمده كه تواضع آن است كه خود را بالاتر از ديگرى ندانى حتى بالاتر از شرابخوار و معصيت كار، زيرا ممكن است جريان ساحران فرعون پيش آيد كه پس از اين همه انحراف، اولين مؤمنان به حضرت موسى(عليه السلام) شدند كه با تهديد فرعون مبنى بر قطع دست و پا و آويزان كردن آنها بر درخت از هدف خود يعنى ايمان به خداوند منصرف نگشتند، تا جايى كه در روايات آمده فرعون تهديدش را عملى كرد. صاحب «مجمع البيان» درباره ساحران مى فرمايد: «اَصْبَحُوا كُفّاراً سَحَرَةً وَ اَمسَوا شُهَدَاءً بَرَرَةً»؛ (صبح كردند درحالى كه كافرانى ساحر بودند و عصر كردند در حالى كه شهيدان و نيكوكاران بودند).(3)