آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

ابوبکر ناتوانی خود را در عمل به سنت پیامبر(ص) این چنین بیان می کند؛ به خدا سوگند من بهترین شما نیستم و از خلافت کراهت داشتم و دوست دارم کسى از شما مرا کفایت کند. اگر بخواهید مرا براساس سنّت پیامبرتان(ص) بازخواست کنید، طاقت ندارم، زیرا او از شر شیطان در امان بود و از آسمان بر او وحى نازل مى شد و من شیطانى دارم که مرا فریب مى دهد، پس هنگام غضب از من دور شوید. همانا مراقب من باشید، پس اگر در راه راست بودم کمکم کنید و اگر کج رفتم کجى مرا زایل کنید.

در این باره جملات متعدّدى از زبان ابوبکر نقل شده به عنوان نمونه:
پس از مدّت کمى که از خلافت ابوبکر گذشت، و مشکلات و مسائل مختلف جامعه او را به سختى انداخت، براى رهایى از آنها چنین گفت: «لوددتُ أنّ هذا کفانیه غیری ، ولئن أخذتمونی بسنّة نبیّکم(صلى الله علیه وآله) لا اُطیقها ، إن کان لمعصوماً من الشیطان ، وإن کان لینزل علیه الوحی من السماء»(1)؛ (دوست داشتم غیر از من، مرا در این امر کفایت مى کرد (و خلافت را به عهده مى گرفت) و اگر بخواهید مرا براساس سنّت پیامبرتان(صلى الله علیه وآله) بازخواست کنید، طاقت ندارم; زیرا او از شیطان در امان بود و از آسمان بر او وحى نازل مى شد).
یا در جایى دیگر اینگونه گفت: «أما والله ما أنا بخیرکم ، ولقد کنتُ لمقامی هذا کارهاً ، ولوددتُ أنّ فیکم من یکفینی ، أفتظنّون أنّی أعمل فیکم بسنّة رسول الله(صلى الله علیه وآله)؟ إذن لا أقوم بها . إنّ رسول الله کان یُعصم بالوحی ، وکان معه ملک ، وإنّ لی شیطاناً یعترینی ، فإذا غضبت فاجتنبونی أن لا اُؤثّر فی أشعارکم وأبشارکم ، ألا فراعونی فإن استقمتُ فأعینونی وإن زغتُ فقوِّمونی»(2)؛ (به خدا ! سوگند من بهترین شما نیستم، و از این جایگاه کراهت داشتم، و دوست دارم کسى از شما مرا کفایت کند. آیا گمان مى کنید من در میان شما به سنّت رسول خدا(صلى الله علیه وآله) عمل مى کنم؟ در این صورت نمى توانم به آن قیام کنم; زیرا رسول خدا به وسیله وحى نگه داشته مى شد و همراه او فرشته اى بود، و من شیطانى دارم که مرا فریب مى دهد پس چون غضب کردم از من دور شوید تا مبادا در موها و پوست بدنتان تأثیر بگذارم . همانا مواظب و مراقب من باشید، پس اگر در راه راست بودم کمکم کنید، و اگر کج رفتم کجى مرا زایل کنید) .(3)