آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

منظور پيامبر(ص) از تشبيه اهل بيت(ع) به کشتى نوح اين است که هرکس به آنها، در امور دينى، پناه بَرَد و فروع و اصولش را از اهل بيت اخذ کند، از غرق شدن در عذاب جهنم نجات مى يابد، و کسى که تخلف ورزد، غرق خواهد شد. و وجه تشبيه آنها به باب حطه اين است که خداوند انقياد و تسليم در برابر اهل بيت و متابعت از ائمه عترت را مظهر تواضع به حکم الهي قرار داده و اين را سبب مغفرت ملت اسلام دانسته است.
 

از جمله ادله اى که مسلمان را به سوى اهل بیت(علیهم السلام) سوق مى دهد و انسان مؤمن را مجبور مى سازد که در امور دینى به آنها رجوع کند، این گفته هاى پیامبر است:
«أَلا اِنَّ مَثَلَ أَهْلِ بَیْتِى فِیْکُمْ مَثَلُ سَفِیْنَةِ نُوح مَنْ رَکِبَها نَجا وَ مَنْ تَخَلَّفَ عَنْها غَرَقَ»؛ (بدانید مثل اهل بیت من در میان شما، مثل کشتى نوح است، کسى که بر آن درآمد نجات یافت و آن کس که تخلف ورزید عقب ماند و غرق گردید).(1)
و نیز فرموده است: «همانا مَثَل اهل بیتم در میان شما، همچون مَثَل کشتى نوح است، کسى که بر آن درآمد نجات یافت و آن کس که تخلف ورزید غرق گردید؛ مثل اهل بیت من در میان شما، مَثل «باب حطّه» در بنى اسراییل است که هر کس از آن داخل شد، آمرزیده شد».(2)
و منظور از تشبیه اهل بیت(علیهم السلام) به «کشتى نوح» این است که هرکس به آنها، در امور دینى، پناه بَرَد و فروع و اصولش را از ائمه پاک اهل بیت اخذ کند، از عذاب جهنم نجات مى یابد و کسى که تخلف ورزد، همچون کسى است که در روز طوفان نوح، به کوه پناه بُرد تا نجات یابد، با این تفاوت که او در آب غرق شد و این در جهنم غرق مى شود ـ به خدا پناه مى بریم ـ .
و وجه تشبیه آنها به باب حطه این است که خداوند آن در را یکى از مظاهر تواضع در برابر جلال خود و سرفرود آوردن در برابر حکمش قرار داد و به همین جهت موجب مغفرت و آمرزش (بنى اسرائیل) مى شد.
در میان این امت نیز انقیاد و تسلیم در برابر اهل بیت و متابعت از ائمه عترت را مظهرى از مظاهر تواضع و سر فرود آوردن به حکم خداوند قرار داده است و این را سبب مغفرت ملت اسلام دانسته است.
ابن حجر، پس از ذکر این احادیث و امثال اینها، وجه تشبیه را بدین گونه بیان مى کند: «وجه تشبیه آنها به کشتى نوح این است که هر کس آنها را دوست بدارد و به سپاسگزارى خداوند که به آنها این مقام را داده، تعظیم کند و از هدایت علماى آنها برخوردار شود، از ظلمتِ مخالفت ها نجات مى یابد و کسى که تخلف کند، در دریاى کفران نعمت غرق و در پستى و بلندى طغیانگرى هلاک خواهد شد».(3)
و در همان جا اضافه کرده است: «تشبیه آنها به باب حطّه از این نظر است که داخل شدن از آن باب، چه باب اریحاء باشد، یا باب بیت المقدس، با تواضع و استغفار، سبب مغفرت مى شود، خداوند نیز دوستى اهل بیت پیامبر(صلى الله علیه وآله) را سبب مغفرت این امت قرار داده است».(4)، (5)