آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

زنی به خاطر ترس از عمر بچه اش سقط شد. عمر چون حکم دیه آن را نمی دانست از اصحاب پیامبر(ص) مشورت خواست. بعضى از اصحاب به عمر گفتند: چیزى بر گردن تو نیست؛ اما بعد از سؤال عمر از امام علی(ع)، ایشان حکم مسأله را که وجوب دیه بر عمر بود بیان کردند.

از حسن نقل شده است: عمر بن خطّاب با خبر شد که زنی آوازه خوان وجود دارد که مردان در مجلس او شرکت مى کنند. پس عمر آن را مُنْکَر و ناپسند شمرد و کسى را به سراغ آن زن فرستاد. به آن زن گفتند: عمر تو را نزد خود خوانده، به او جواب بده. آن زن پس از شنیدن این سخن متحیّر شد و گفت: واى بر من، عمر را چه شده؟! سپس راهى شد تا پیش عمر برود، ولى در بین راه از شدّت هول و هراس درد زایمان او را گرفت و داخل خانه اى شد. و فرزندى را که در رحم داشت سقط کرد. کودک نیز گریه اى کرد و بعد از آن مُرد.
این خبر به عمر رسید و او در این رابطه از اصحاب پیامبر(صلى الله علیه وآله) مشورت خواست. بعضى از اصحاب به عمر گفتند: چیزى بر گردن تو نیست همانا تو راهنما، معلّم و ادب کننده هستى. در این بین على(علیه السلام) ساکت بود. عمر رو به او کرد و گفت: اى على تو چه مى گویى؟ على(علیه السلام)فرمود: «إن کانوا قالوا برأیهم فقد أخطأ رأیهم ، وإن کانوا قالوا فی هواک فلم ینصحوا لک ، أرى أنّ دیته علیک؛ فإنّک أنت أفزعتها وألقت ولدها فی سبیلک»(1)؛ ( اگر ایشان بر اساس رأى و اجتهاد خودشان نظر مى دهند ، همانا رأیشان اشتباه و خطاست. و اگر به خاطر رضایت و خشنودى تو نظر مى دهند بدان که دلسوز تو نیستند و تو را نصحیت نمى کنند. نظر من این است که دیه آن فرزند بر گردن تو است؛ زیرا تو آن زن را ترساندى و او فرزندش را در راه آمدن به سوى تو سقط کرد).
آنگاه عمر به على(علیه السلام) گفت: دیه آن فرزند را بر قریش تقسیم کن یعنى دیه او را از قریش بگیر؛ چون عمر از قریش است و خطا از جهت او بوده است ( و دیه قتل خطا برگردن عاقله قاتل یعنى خویشاوندان پدرى است).(2)