آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

پیامبر(ص) از كودكى دو نام داشت و مردم او را با هر دو نام خطاب مى كردند؛ محمّد و احمد. اولى را جدش عبدالمطلب براى او برگزيده بود و دوّمى را مادرش آمنه. ابوطالب مكرر پيامبر(ص) را با نام احمد ياد می کرد. خداوند هم پيامبر(ص) را در شب معراج بارها به عنوان احمد خطاب كرد. هنگامى كه پیامبر(ص)، آيات سوره صف را خواند، مشركان و اهل كتاب مکه و مدینه ايراد نكردند كه انجيل بشارت از آمدن احمد داده ولی نام تو محمّد است. اين سكوت خود دليل بر شهرت اين اسم در آن محيط است.

با توضيح چند نكته جواب اين سؤال به خوبى روشن مى شود:
1 ـ در تواريخ آمده است كه: پيامبر اسلام از كودكى دو نام داشت؛ وحتى مردم او را با هر دو نام خطاب مى كردند: يكى محمّد و ديگرى احمد. اولى را جدش عبدالمطلب براى او برگزيده بود و دوّمى را مادرش آمنه. اين مطلب در كتاب سيره حلبى مشروحاً ذكر شده است.
2. از كسانى كه مكرر پيامبر اسلام را با اين نام ياد كرده اند؛ عمويش ابوطالب بود. امروز هم در كتابى كه به نام ديوان ابوطالب در دست ما است اشعار زيادى ديده مى شود كه در آن از پيغمبر گرامى اسلام به عنوان احمد ياد شده مانند:
اَرادوُا قَتْلَ اَحْمَدَ ظالِمُوهُمْ *** وَلَيْسَ بِقَتْلِهِمْ فيهِمْ زَعيمٌ
(ستمگران آنها تصميم قتل احمد را داشتند ـ ولى براى اين كار رهبرى نيافتند).
وَ اِنْ كانَ اَحْمَدُ قَدْ جائَهُمْ *** بِحِقٍّ وَلَمْ يَأتِهِمْ بِالْكَذِبِ
(قطعاً احمد آيين حقّى براى آنها آورده ـ و هرگز دروغ نياورد).(1)
در غير ديوان ابوطالب نيز اشعارى از ابوطالب نيز در اين زمينه نقل شده مانند:
لَقَدْ اَكْرَمَ اللهُ النَّبِىَّ مُحَمَّداً *** فَاَكْرَمُ خَلْقِ اللهِ فِى النّاسِ اَحْمَدُ
(خداوند پيامبر خود محمّد را گرامى داشت ـ و لذا گرامى ترين خلق خدا در ميان مردم احمد است).(2)
3. در اشعار حسّان بن ثابت، شاعر معروف عصر پيامبر نيز اين تعبير ديده مى شود:
وَمُفْجَعَةٌ قَدْ شَفَّها فَقْدُ اَحْمَدَ *** فَظَلَّتْ لاِلاءِ الرَّسُولِ تُعَدِّدُ
(مصيبت زده اى كه فقدان احمد او را لاغر كرده بود ـ و پيوسته عطايا و مواهب رسول خدا را بر مى شمرد).(3)
اشعارى كه از ابوطالب يا غير او، نام احمد (به جاى محمد) در آن آمده آن قدر فراوان است كه مجال نقل همه آنها در اينجا نيست. اين بحث را با شعر جالب ديگرى از فرزند ابوطالب على(عليه السلام) پايان مى دهيم.
اَتَأمُرُنى بِالصَّبْر فى نَصْرِ اَحْمَدَ *** وَوَاللهِ ما قُلْتُ الَّذى قُلْتُ جازِعاً
سَاَسْعى لِوَجْهِ اللهِ فى نَصْرِ اَحْمَدَ *** نَبِىِّ الْهَدى الَْمحْمُودِ طِفْلا وَ يافِعاً
(آيا به من مى گويى در يارى احمد شكيبا باشم ـ به خدا سوگند من آنچه را گفتم از روى جزع و بى صبرى نگفتم.
من براى خاطر خدا در يارى احمد مى كوشم ـ همان پيامبر هدايت كه در طفوليت و جوانى پيوسته محمود و ستوده بود).(4)
4. در رواياتى كه در مسأله معراج وارد شده بسيار مى خوانيم كه خداوند پيامبر اسلام را در شب معراج بارها به عنوان احمد خطاب كرد و شايد از اينجا است كه مشهور شده نام آن حضرت در آسمان ها احمد و در زمين محمد(صلى الله عليه وآله) مى باشد. در حديثى از امام باقر(عليه السلام) نيز آمده است كه: «پيامبر اسلام(صلى الله عليه وآله) ده نام داشت كه پنج نام آن در قرآن آمده: محمد و احمد و عبدالله و يس و ن».(5)
5. هنگامى كه پيامبر، آيات فوق (آيات سوره صف) را براى مردم مدينه و مكه خواند و قطعاً به گوش اهل كتاب نيز رسيد؛ هيچ كس از مشركان و اهل كتاب ايراد نكردند كه انجيل بشارت از آمدن احمد داده؛ نام تو محمّد است. اين سكوت خود دليل بر شهرت اين اسم در آن محيط است؛ زيرا اگر اعتراضى شده بود براى ما نقل مى شد چراكه اعتراض هاى دشمنان حتى در مواردى كه بسيار زننده بود نيز در تاريخ ثبت است.
از مجموع اين بحث نتيجه مى گيريم كه نام احمد از نام هاى معروف پيامبر اسلام بوده است.(6)