آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

امام علی(ع) در خطبه 178 نهج البلاغه، به اوصاف پیامبر(ص) پرداخته و ایشان را با شش ویژگی می ستاید: «محمّد(ص) بنده و فرستاده برگزيده او از ميان خلايق است كه براى تشريح حقايق آيين الهى انتخاب گشته و به ويژگى هاى خاص اخلاقى گرامى داشته شده، و او را براى رساندن رسالات كريمانه الهى برگزيده و نشانه هاى هدايت به وسيله او آشكار گرديده و تاريكى هاى جهل و ضلالت به وجود او روشنى يافته است». امام(ع) با بیان این اوصاف تأكيد مي كند که من با دليل هاي زيادي به پيشوايى او رضايت داده ام.

امام علي(علیه السلام) در خطبه 178 «نهج البلاغه» بعد از شهادت به يگانگى پروردگار به شهادت بر نبوّت پيامبر(صلى الله عليه و آله) مى پردازد و آن حضرت را با شش ويژگى از اوصاف مهمش مى ستايد: (گواهى مى دهم كه محمّد(ص) بنده و فرستاده برگزيده او از ميان خلايق است كه براى تشريح حقايق آئين الهى انتخاب گشته و به ويژگي هاي خاصّ اخلاقى گرامى داشته شده، و او را براى رساندن رسالات كريمانه الهى برگزيده و نشانه هاى هدايت به وسيله او آشكار گرديده و تاريكى هاى جهل و ضلالت به وجود او روشنى يافته است)؛ «وَ أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً عَبْدُهُ وَ رَسُولُهُ الْمُجْتَبَى مِنْ خَلَائِقِهِ، وَ الْمُعْتَامُ(1) لِشَرْحِ حَقَائِقِهِ، وَ الْمُخْتَصُّ بِعَقَائِلِ(2) كَرَامَاتِهِ وَ الْمُصْطَفَى لِكَرَائِمِ رِسَالَاتِهِ، وَ الْمُوَضَّحَةُ بِهِ أَشْرَاطُ الْهُدَى، وَ الْمَجْلُوُّ بِهِ غِرْبِيبُ الْعَمَى(3)».
در اوّلين ويژگى، سخن از صفات برجسته آن حضرت به ميان آمده كه سبب انتخاب او به رسالت بوده است. و در دوّمين وصف، از مأموريتِ آن حضرت براى شرح حقايق دين و اعتقادات صحيح سخن مى گويد. در سوّمين صفت از مكارم اخلاق آن حضرت پرده بر مى دارد و در چهارمين وصف از مأموريت هاى مهمّ او براى بيان احكام سخن به ميان مى آورد. در پنجمين وصف از هدايت هاى آن حضرت از طريق گفتار و رفتار و امضاى عملى او سخن مى گويد، و در ششمين وصف از تلاشى كه آن حضرت براى مبارزه با جهل ـ كه از آن به نابينايى تعبير شده ـ سخن به ميان آورده است.
تمام اين اوصاف، اشاره به اين است كه اگر من به نبوّت او گواهى مى دهم و به پيشوايى اش تن داده ام، بى علت نيست؛ نه يك دليل كه چندين دليل دارد.(4)