پاسخ اجمالی:
در نگاهی اجمالی، می توان حکومتها را ذیل یکی از این 4 دسته طبقه بندی کرد: 1- حکومت استبدادی. 2- حکومتهای ظاهرا دموکرات ولی در واقع مستبد. 3- حکومتهای استبدادی گروهی (حکومتهایی که به اسم به قدرت رسیدن طبقه پرولتاریا[طبقه کارگر و زحمتکش] در نظام کمونیستی شوروی شکل گرفتند اما عملا قدرت در دست اعضای شورای مرکزی حزب کمونیست افتاد و با سلب آزادی ها، اجازه هر نوع نقد قدرت را از مخالفین گرفت). 4- حکومتهای دموکرات(گردش قدرت و انتخاب زمامداران و تصویب قوانین با آزادی کامل و انتخاب مستقیم مردم).
پاسخ تفصیلی:
در یک بررسى اجمالى مى بینیم چهار نوع حکومت در دنیا بیشتر نداریم:
1ـ حکومت استبدادى (در چهره اصلى اش) ـ منظور حکومت استبداد فردى است که حال و وضعش در گذشته و حال روشن است، و در یک جمله کوتاه مى توان گفت: هر نوع بردگى و بدبختى و سیه روزى و عقب ماندگى دامنگیر نوع بشر شده، از این نوع حکومتِ مرگ آفرین سرچشمه گرفته است.
2ـ حکومت استبدادى (در لباس دموکراسى) ـ یعنى همان حکومت خود کامه فردى خونخوار و جبّارى که لباس دموکراسى را در بر مى کند، و عنوان آن را یدک مى کشد، و با راه انداختن «حزب و مجلس ساختگى» اداى دموکراسى را در مى آورد. همان حزب و مجلسى که لیست مقامات و نمایندگان و رهبرانش قبل از تشکیل نوشته و آماده شده و بازیگرانش به ترتیب در پشت صحنه لباس در تن کرده و آماده کار مى شوند و به نوبت نقش خود را با ظاهر شدن در صحنه ایفا مى کنند.
در پشت صحنه با هم بر سر یک سفره مى خورند و مى نوشند و مى خندند و مسخره مى کنند امّا روى صحنه که آمدند یکى موافق و دیگرى مخالف، یکى در جناح پیشرو و دیگرى در جناح سازنده، یکى هماهنگ کننده این جناح و دیگرى هماهنگ کننده آن جناح، جنگهاى زرگرى مضحکى براى فریب عوام ـ که دیگر فریب این بازیها را نمى خورند ـ راه مى اندازند؛ حتّى گاه براى تکمیل این صحنه با مشتهاى گره شده و قیافه درهم کشیده به یکدیگر حمله مى کنند!
این نوع حکومت در تاریخ گذشته وجود نداشت؛ چرا که مردمش و حتّى دیکتاتورهایش رک و راست بودند، و یا شاید عقلشان نمى رسید که مى توان استبداد را در قالب دموکراسى ارائه داد.
این نوع حکومت پدیده عصر ما است، عصر نفاقها، دو روئیها و عصر تغییر چهره ها! و میوه تلخى است که مغزش به گذشته تعلّق دارد و پوشش اش به امروز، و تنها هدفش آن است که تاریخ رهایى ملّتها و آزادیشان را چند روزى به عقب بیندازد و غیر از آن کارى از آن ساخته نیست.
3ـ حکومت استبدادى گروهى (دیکتاتورى پرولتاریا) ـ این نوع حکومت در گذشته با این محتوا وجود نداشت، و فرآورده عصر گسترش ماشینیزم و مخصوص کشورهاى کمونیستى است که طبقه «پرولتاریا» (کارگر جدید) زمام امور را به دست مى گیرد و خواسته هاى خود را در تمام زمینه ها زیر لواى مارکسیسم تحقّق مى بخشد.
گرچه خود مارکسیستها هستند که عنوان دیکتاتورى پرولتاریا را به عنوان شعار حکومتشان انتخاب کرده اند، ولى قطع نظر از مفاهیمى که زیر این عنوان نهفته شده باید دید، آیا این طبقه پرولتاریا است که بر چنین جوامعى حکومت مى کند یا اعضاى کمیته مرکزى حزب و دبیر کلّ آن؛ آنهم حزبى که نه فراگیر است و نه انتخاب آزادى در آن صورت مى گیرد و نه رنگ و بویى از دموکراسى دارد، و خود کامگى و استبداد سران گردانندگان حکومت، و توسّل به خشونت و سلب آزادى انسانها در آن چیزى نیست که بر کسى پنهان باشد.
درست است که زمامداران در این گونه جوامع گامهاى مؤثّرى در راه تعدیل ثروت بر مى دارند و نیز درست است که به دوران ثروتمندان افسانه اى پایان مى دهند، ولى آیا مى توان از این حقیقت روشن، چشم پوشید که آنها میلیاردها ثروتهاى کشور خود را در راه تحکیم پایه هاى قدرتشان صرف مى کنند؛ و به طور فعّال ما یشاء هرچه خواستند انجام مى دهند؛ و حقّ اظهار نظر و نقد و بررسى و اعتصاب و هر گونه توضیح خواهى را از مردم محیط خود مى گیرند.
4ـ حکومت دموکراسى (در چهره اصیلش) ـ این نوع حکومت که عالیترین و کاملترین نوع حکومت در دنیاى امروزش مى دانند، و حتّى ادّعا و اداى آن مایه مباهات بسیارى از زمامداران است، تا چه رسد به وجود عینى و خارجى اش؛ از نظر مفهوم در یک جمله خلاصه مى شود و آن این که:
در این سیستم حکومت، تمام مردم از هر گروه و قشرى ظاهراً با آزادى کامل مى توانند به پاى صندوقهاى رأى رفته و نمایندگان واقعى خود را انتخاب کنند، و سرنوشت خویش را براى چند سال ـ تحت ضوابط خاصّى ـ به دست آنها بسپارند.
آنها نیز با تبادل نظر و مشورت ظاهراً آزادانه قوانین و مقرّراتى را که به عقلشان حافظ منافع آن مردم است وضع و مقرّر مى کنند.
حال گاهى رئیس هیئت اجرایى به وسیله این نمایندگان انتخاب مى شود و گاهى مستقیماً به وسیله مردم که «نخست وزیر» یا «رئیس جمهورش» مى نامند. (1)
تا کنون هیچ نظری برای این مطلب درج نشده است.