آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

«امر به معروف و نهى از منكر» در واقع تعميم مسأله حكومت و تثبيت مشاركت عموم است؛ زيرا از اين طريق جلوی بسيارى از تخلّفات گرفته مى شود و مردم به انجام وظايف فردى و اجتماعى خود آشنا مى شوند. اين كه به حكم اسلام، درون خانه، اگر فرزند تخلّف كند والدين مسئول اند و اگر والدين مرتكب خلافى شوند؛ فرزند بالغ مسئول است و نيز اگر در شرقِ عالَم، گناهى واقع شود و در غربِ جهان كسى بتواند به نحوى جلوگيرى آن را بگيرد و نگيرد در آن سهيم است، بى شك تأثير بسيار عميقی در پيشگيرى از گناه و دعوت به انجام وظايف دارد.

بهترين نوع حكومت، حكومتى است كه همه مردم در آن سهيم و شريك باشند، و به تعبير ديگر پايه هاى آن بر دوش عموم مردم باشد؛ امر به معروف و نهى از منكر در واقع تعميم مسأله حكومت، و تثبيت مشاركت عموم در آن است؛ زيرا از اين طريق جلو بسيارى از تخلّفات گرفته مى شود و مردم به انجام وظايف فردى و اجتماعى آشنا مى گردند، و با توجّه به اينكه هميشه تعداد مأموران ويژه مبارزه با تخلّفات مانند پليس و نيروى انتظامى در برابر افرادى كه بيم تخلّف از آنها مى رود بسيار اندك است، اهميّت اين وظيفه اسلامى روشن تر مى گردد؛ چرا كه تنها از اين طريق است كه مى توان به وضع جامعه سر و سامان داد؛ و تا حدّ وسيع، جلو تخلّفات را گرفت.
دستورى كه مى گويد: اگر در درون خانه، فرزند تخلّفى كند پدر و مادر در برابر او مسئول اند، و اگر پدر و مادر مرتكب خلافى شوند؛ فرزند بالغ در برابر آنها مسئوليت دارد، و نيز اگر در شرق عالم گناهى واقع شود و در غربِ جهان كسى باشد كه بتواند به نحوى از آن جلوگيرى كند و نكند در آن سهيم خواهد بود، بى شك تأثير بسيار عميق و گسترده اى در پيشگيرى از گناه و دعوت به انجام وظايف و مسئوليتها دارد.
اين در حالى است كه در جهان امروز و در تمام حكومت هاى الحادى مسؤوليّت جلوگيرى از تخلّفات و مفاسد تنها به عهده گروه كوچك خاصّى گذارده شده و به همين دليل كاربرد آن بسيار محدود و كم است. و از اينجا عظمت و اهميّت اين دستور مهمّ اسلامى از يكسو، و مردمى بودن حكومت اسلام از سوى ديگر روشن مى شود. ولى اين به آن معنى نيست كه عموم مردم مانند يك پليس عمل كنند؛ بلكه وظيفه آنها در حدّ دعوت به نيكى ها و مبارزه با بدى ها از طريق نصيحت و اندرز و گاه هم دورى كردن و قطع رابطه نمودن از فاسدان و مفسدان است.(1)