آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

در«تفسیر مجمع البیان» از«ابن عباس» نقل شده: مسلمانان حاضر نبودند به غیر مسلمین انفاق کنند، آیه فوق نازل شد و به آنها اجازه داد که در مواقع لزوم این کار را انجام دهند.

در آیه 272 سوره «بقره» می خوانیم: «لَیْسَ عَلَیْکَ هُداهُمْ وَ لکِنَّ اللّهَ یَهْدی مَنْ یَشاءُ وَ ما تُنْفِقُوا مِنْ خَیْر فَلاَِنْفُسِکُمْ وَ ما تُنْفِقُونَ إِلاَّ ابْتِغاءَ وَجْهِ اللّهِ وَ ما تُنْفِقُوا مِنْ خَیْر یُوَفَّ إِلَیْکُمْ وَ أَنْتُمْ لا تُظْلَمُونَ»؛ (هدایت آنها بر تو نیست؛ [بنابراین ترک انفاق به غیر مسلمانان، براى اجبار به اسلام، صحیح نیست.] ولى خداوند، هر که را بخواهد [و شایسته بداند]، هدایت مى کند. و آنچه را از خوبى ها و اموال انفاق مى کنید، براى خودتان است؛ [ولى] جز براى رضاى خدا، انفاق نکنید! و آنچه از خوبى ها انفاق مى کنید، [پاداش آن] به طور کامل به شما داده مى شود؛ و به شما ستم نخواهد شد).
شأن نزول:
در «تفسیر مجمع البیان» از «ابن عباس» نقل شده: مسلمانان حاضر نبودند به غیر مسلمین انفاق کنند، آیه فوق نازل شد و به آنها اجازه داد که در مواقع لزوم این کار را انجام دهند.(1)
شأن نزول دیگرى براى آیه فوق نقل شده که بى شباهت به شأن نزول اوّل نیست و آن این که: زن مسلمانى به نام «اسماء» در سفر «عمرة القضاء» در خدمت پیغمبر اکرم(صلى الله علیه وآله) بود، مادر و جده آن زن، به سراغ او آمدند و از او کمکى خواستند، و از آنجا که آن دو نفر مشرک و بت پرست بودند «اسماء» از کمک به آنها امتناع ورزید، گفت: باید از پیامبر(صلى الله علیه وآله) اجازه بگیرم؛ زیرا شما پیرو آئین من نیستید، سپس نزد پیامبر(صلى الله علیه وآله) آمد اجازه خواست، آیه مورد بحث نازل گردید.(2)، (3)