آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

مفسران در ذیل آيه 30 سوره«فصّلت»، گفته اند: «خوف» و ترس، مربوط به حوادث بیمناک آینده و«حزن» و اندوه، مربوط به حوادث ناگوار گذشته است. به این ترتیب فرشتگان به آنها مى گویند: نه از حوادث سختى که در پیش دارید، چه در دنیا و چه در هنگام مرگ و چه در مراحل رستاخیز، نگران باشید. و نه از گناهان گذشته خود یا فرزندانى که از شما در دنیا باقى مى مانند غمى به دل راه دهید.

خداى متعال در آیه 30 سوره «فصّلت» مى فرماید: «إِنَّ الَّذِینَ قالُوا رَبُّنَا اللّهُ ثُمَّ اسْتَقامُوا تَتَنَزَّلُ عَلَیْهِمُ الْمَلائِکَةُ أَلاّ تَخافُوا وَ لاتَحْزَنُوا وَ أَبْشِرُوا بِالْجَنَّةِ الَّتِی کُنْتُمْ تُوعَدُونَ»؛ (به یقین کسانى که گفتند: پروردگار ما خداوند یگانه است! سپس استقامت کردند، فرشتگان بر آنان نازل مى شوند که: نترسید و غمگین مباشید، و بشارت باد بر شما به آن بهشتى که به شما وعده داده شده است!).
در بیان این که منظور از خوف و حزن چیست، جمعى از مفسران گفته اند: «خوف» و ترس، مربوط به حوادث بیمناک آینده است، و «حزن» و اندوه، مربوط به حوادث ناگوار گذشته، به این ترتیب فرشتگان به آنها مى گویند، نه از حوادث سختى که در پیش دارید، چه در دنیا و چه در هنگام مرگ و چه در مراحل رستاخیز، نگران باشید، و نه از گناهان گذشته خود یا فرزندانى که از شما در دنیا باقى مى مانند غمى به دل راه دهید.
تقدیم «خوف» بر «حزن» نیز ممکن است به همین ملاحظه باشد که نگرانى انسان با ایمان بیشتر از حوادث آینده، مخصوصاً دادگاه محشر است.
بعضى نیز گفته اند: ترس و خوف در برابر عذاب است، و اندوه و حزن در برابر از دست رفتن ثواب، و فرشتگان الهى آنها را به لطف پروردگار در هر دو قسمت امیدوار مى سازند.(1)