آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

از آيه 158سوره انعام برمي آيد؛ ايمان در قيامت اضطرارى است؛ و ارزش ايمان اختيارى را ندارد بلکه ايمان اختياري بدون عمل صالح نيز، نفعى ندارد؛ لذا معاندان لجوج، بايد منتظر کيفری دردناک باشند.

براى پاسخ به این سؤال مى توان به آیه 158 سوره «انعام» اشاره نمود که مى فرماید: (آنها [مشرکان] جز این انتظار ندارند که فرشتگان مرگ به سراغشان بیایند)!؛ «هَلْ یَنْظُرُونَ إِلاّ أَنْ تَأتِیهُمُ الْمَلائِکَةُ» سپس مى فرماید: (یا این که پروردگارت به سراغ آنها بیاید)؛ «أَوْ یَأْتِىَ رَبُّکَ» آنگاه مى افزاید: (یا این که انتظار دارند بعضى از آیات و نشانه هاى پروردگار که در آستانه رستاخیز و پایان جهان، واقع مى شود، و به دنبال آن درهاى توبه بسته خواهد شد، انجام گیرد)؛« أَوْ یَأْتِىَ بَعْضُ آیاتِ رَبِّکَ» و به دنبال آن مى فرماید: (آن روز که چنین آیات به وقوع پیوندند، ایمان آوردن افراد بى ایمان و آنها که عمل نیکى انجام نداده اند، پذیرفته نخواهد شد)؛ «یَوْمَ یأَتِى بَعْضُ آیاتِ رَبِّکُ لا یَنْفَعُ نَفْساً إیمانُها لَمْ تَکُنْ آمَنَتْ مِنْ قَبْلُ أَوْ کَسَبَتْ فى إیمانِها خَیْر».
درهاى توبه به روى آنان بسته مى شود; زیرا توبه و ایمان در آن هنگام، صورت اجبارى و اضطرارى به خود مى گیرد، و ارزش ایمان و توبه اختیارى را نخواهد داشت.
از آنچه گفتیم روشن شد که: جمله «أَوْ کَسَبَتْ فى إیمانِها خَیْراً» به این معنى است که: در آن روز نه تنها ایمان آوردن سودى نخواهد داشت، بلکه آنها هم که ایمان آورده اند ولى عمل صالحى انجام نداده اند در آن روز انجام عمل صالح به حال آنها، نفعى ندارد؛ زیرا اوضاع و احوال طورى است که: هر کسى بى اختیار دست از کارهاى خلاف بر مى دارد، و به سوى عمل صالح اجباراً روى مى آورد.
و در پایان آیه با لحنى تهدیدآمیز، به این افراد لجوج مى فرماید: (اکنون که شما چنین انتظارى را دارید در انتظار خویش بمانید، ما هم در انتظار [کیفر دردناک شما] خواهیم بود)؛ «قُلْ انْتَظِرُوا إِنّا مُنْتَظِرُونَ».(1)