آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

اگر خداوند زندگى پر زرق و برق این جهان را نکوهش کرده، به خاطر آن است که محدودیت این جهان، سبب مى شود فراهم کردن چنان زندگانى، با انواع ظلم و ستم توأم باشد، و بهره گیرى از آن با غفلت و حسادت و غرور همراه است؛ اما در بهشت این زندگی سرشار از لذات جسمانی بدون ظلم به کسی و حسادت و خونریزی فراهم می شود و وعده به آن مانعی ندارد، گرچه لذات روحانیش قابل مقایسه با لذات جسمانى نیست.

در پاسخ این سؤال، قبلاً توجه به این نکته را لازم مى دانیم که: ما هرگز مانند توجیه گرانى که همه این الفاظ را کنایه از مفاهیم معنوى مى دانند این گونه آیات را تفسیر نمى کنیم؛ چرا که از خود قرآن آموخته ایم: معاد هم جنبه «روحانى» دارد، هم «جسمانى» و به این ترتیب، لذات آن جهان، باید در هر دو بخش باشد که: البته بدون شک، لذات روحانیش قابل مقایسه با لذات جسمانى نیست.
ولى در عین حال، این حقیقت را نمى توان کتمان کرد که: ما از نعمت هاى آن جهان شبحى از دور مى بینیم، و سخنانى به اشاره مى شنویم؛ چرا که آن جهان نسبت به این عالم، همچون این دنیاست نسبت به شکم مادر و حالت جنینى، همان گونه که «مادر» اگر بتواند رابطه اى با جنین خود برقرار کند، جز با اشارات نمى تواند زیبائى هاى این دنیا را آفتاب درخشان، ماه تابان، چشمه سارها، باغ ها، گل ها و مانند آن را براى کودکى که در شکم او است، بیان کند؛ چرا که الفاظ کافى براى بیان این مفاهیم ـ که کودکش بتواند آن را درک کند ـ در اختیار ندارد، همچنین نعمت هاى مادى و معنوى قیامت را براى ما محاصره شدگان در رحم دنیا بازگو کردن، آن هم به طور کامل ممکن نیست.
با روشن شدن این مقدمه، به سراغ پاسخ سؤال مى رویم:
اگر خدا زندگى پر زرق و برق این جهان را نکوهش کرده، به خاطر آن است که محدودیت این جهان، سبب مى شود فراهم کردن چنان زندگانى، با انواع ظلم و ستم توأم باشد، و بهره گیرى از آن با غفلت و بى خبرى.
تبعیض هائى که از این رهگذر پیدا مى شود، مایه کینه ها، حسادت ها، عداوت ها و سرانجام خونریزى ها و جنگ ها است.
اما در آن جهان که همه چیزش گسترده است، نه تحصیل این زینت ها مشکل ایجاد مى کند، نه سبب تبعیض و محرومیت کسى مى شود، نه کینه و نفرتى برمى انگیزد، و نه در آن محیط مملو از معنویت انسان را از خدا غافل مى سازد، نه نیاز به زحمت حفظ و حراست دارد، و نه در رقبا ایجاد حسادت مى کند، نه مایه کبر و غرور است و نه موجب فاصله گرفتن از خلق خدا و خدا.
چرا بهشتیان از چنین مواهبى محروم باشند، که لذتى است جسمانى در کنار مواهب بزرگ معنوى، بدون هیچ واکنش نامطلوب؟ (1)