آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

خداوند در رابطه با پاداش عظیم مومنان می فرماید: «هیچ کس نمى داند چه پاداشهاى مهمى که مایه روشنى چشمها مى گردد براى آنها نهفته شده است». «قرّة» از ماده «قرّ» به معنى خنکى است، و از آنجا که اشک شوق سرد و خنک است، تعبیر به «قرّة أَعین» کنایه از نهایت خوشحالى است که اشک شوق را به دنبال دارد. از سویی تعبیر به «قُرَّةِ أَعْیُن» بدون اضافه به «نفس» اشاره دارد این نعمت هاى الهى که براى سراى آخرت، به عنوان پاداش مؤمنان راستین تعیین شده،  مایه روشنائى چشم همگان مى گردد.

خداى متعال در آیه فوق به بیان پاداش عظیم و مهم مؤمنان راستین پرداخته، با تعبیر جالبى که حاکى از اهمیت فوق العاده پاداش آنان است مى فرماید: (هیچ کس نمى داند چه پاداشهاى مهمى که مایه روشنى چشمها مى گردد براى آنها نهفته شده است)؛ «فَلاتَعْلَمُ نَفْسٌ ما أُخْفِیَ لَهُمْ مِنْ قُرَّةِ أَعْیُن».
تعبیر به «هیچ کس نمى داند» و نیز تعبیر به «قُرَّةِ أَعْیُن»؛ (آنچه مایه روشنى چشمها است) بیانگر عظمت بى حساب این مواهب و پاداشها است، مخصوصاً با توجه به این که: «نفس» به صورت نکره در سیاق نفى آمده، و به معنى عموم است، و همه نفوس را شامل مى گردد، حتى فرشتگان مقرب خدا و اولیاى پروردگار.
تعبیر به «قُرَّةِ أَعْیُن» بدون اضافه به «نفس» اشاره به این است که: این نعمت هاى الهى که براى سراى آخرت، به عنوان پاداش مؤمنان راستین تعیین شده، چنان است که: مایه روشنائى چشم همگان مى گردد.
«قُرَّة» از ماده «قُرّ» (بر وزن حرّ) به معنى سردى و خنکى است، از آنجا که معروف است اشک شوق، همواره سرد و خنک و اشک غم و حسرت داغ و سوزان است، تعبیر به «قُرَّةِ أَعْیُن» در لغت عرب، به معنى چیزى است که مایه خنک شدن چشم انسان، مى گردد، یعنى اشک شوق را از دیدگانش جارى مى سازد و این کنایه لطیفى است از نهایت خوشحالى.
ولى، در فارسى این تعبیر وجود ندارد. بلکه مى گوئیم: «مایه روشنى چشم او شد»، ممکن است این تعبیر فارسى امروز از داستان «یوسف» و «یعقوب» از قرآن گرفته شده باشد که به گفته قرآن هنگامى که بشارت دهنده نزد «یعقوب» آمد و پیراهن «یوسف» را بر صورت او افکند، چشمان نابیناى او ناگهان روشن شد. (1) و این تعبیر نیز کنایه از شدت سرور است.
در حدیثى مى خوانیم که پیامبر اکرم(صلى الله علیه وآله) مى گوید:«اِنَّ اللّهَ یَقُولُ أَعْدَدْتُ لِعِبادِىَ الصّالِحِیْنَ ما لا عَیْنٌ رَأَتْ وَ لا أُذُنٌ سَمِعَتْ وَ لا خَطَرَ عَلى قَلْبِ بَشَر»؛ (خدا مى فرماید: من براى بندگان صالحم نعمت هائى فراهم کرده ام که هیچ چشمى ندیده و هیچ گوشى نشنیده و بر فکر کسى نگذشته است). (2)؛ (3)