آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

قرآن کریم درباره اشخاصى که به دلیل ترس از مرگ در جهاد شرکت نمى کردند می فرماید: «بعضی از مردم هنگامی که فرمان جهاد داده می شود، به جاى این که از خداى قادر بترسند از بشر ضعیف و ناتوان وحشت دارند، بلکه وحشتشان از چنین بشرى بیش از خدا است»، به چنین افرادى باید گفته شود: به فرض این که با ترک جهاد چند روزى آرام زندگى کنید، بالاخره این زندگى فانى و بى ارزش است؛ علاوه بر این  فرار از مرگ سودی ندارد، چون  هر کجا باشید مرگ به دنبالتان مى شتابد و بالاخره روزى شما را در کام خود فرو خواهد برد.

قرآن کریم درباره اشخاصى که به دلیل ترس از مرگ در جهاد شرکت نمى کردند چنین پاسخ مى گوید:
نخست در آیه 77 سوره «نساء» مى فرماید: (آیا ندیدى کسانى را که به آنها گفته شد: دست از جهاد بردارید! نماز را برپا کنید! و زکات بپردازید! [ولى ناراحت شدند؟!] امّا هنگامى که فرمان جهاد داده شد، جمعى از آنان از مردم مى ترسیدند، همان گونه که از خدا مى ترسیدند، بلکه بیشتر از آن)؛ «أَلَمْ تَرَ إِلَى الَّذِینَ قیلَ لَهُمْ کُفُّوا أَیْدِیَکُمْ وَ أَقیمُوا الصَّلاةَ وَ آتُوا الزَّکاةَ فَلَمّا کُتِبَ عَلَیْهِمُ الْقِتالُ إِذا فَریقٌ مِنْهُمْ یَخْشَوْنَ النّاسَ کَخَشْیَةِ اللهِ أَوْ أَشَدَّ خَشْیَةً»، قرآن به این گونه افراد دو جواب مى دهد: نخست جوابى است که لابلاى عبارت: «یَخْشَوْنَ النّاسَ کَخَشْیَةِ اللّهِ أَوْ أَشَدَّ خَشْیَةً» آمده، یعنى آنها به جاى این که از خداى قادر قاهر بترسند از بشر ضعیف و ناتوان وحشت دارند، بلکه وحشتشان از چنین بشرى بیش از خدا است!
دیگر این که به چنین افرادى باید گفته شود: به فرض این که با ترک جهاد چند روزى آرام زندگى کنید، بالاخره این زندگى فانى و بى ارزش است، ولى جهان ابدى براى پرهیزکاران با ارزش تر است، به خصوص این که پاداش خود را به طور کامل خواهند یافت و کمترین ستمى به آنها نمى شود، لذا مى فرماید: (به آنها بگو: سرمایه زندگى دنیا ناچیز است و سراى آخرت براى کسى که پرهیزگار باشد بهتر است و کوچک ترین ستمى به شما نخواهد شد)؛ «قُلْ مَتاعُ الدُّنْیا قَلیلٌ وَ الآخِرَةُ خَیْرٌ لِمَنِ اتَّقى وَ لا تُظْلَمُونَ فَتیلاً». (1)
و پاسخ سوم در آیه 78 سوره «نساء» آمده، و آن این که: فرار از مرگ چه سودى براى شما مى تواند داشته باشد؟ شما در هر کجا که باشید مرگ به دنبالتان مى شتابد و بالاخره روزى شما را در کام خود فرو خواهد برد، حتى اگر در برج هاى محکم باشید، پس چه بهتر که این مرگ حتمى و اجتناب ناپذیر در یک مسیر سازنده و صحیح همچون جهاد انسان را دریابد، نه بیهود و بى اثر.
مى فرماید: (هر کجا باشید مرگ شما را مى گیرد، اگر چه در برج هاى محکم باشید)؛ «أَیْنَما تَکُونُوا یُدْرِکْکُمُ الْمَوْتُ وَ لَوْ کُنْتُمْ فى بُرُوج مُشَیَّدَة».
در این باره امیرمؤمنان(علیه السلام) در «نهج البلاغه» مى فرماید: «إذا کُنْتَ فِى اِدْبار وَ الْمَوْتُ فِى اِقْبال،فَما أَسْرَعَ الْمُلْتَقى!»؛ (هنگامى که تو عقب مى روى و مرگ به جلو مى آید، چه زود با یکدیگر ملاقات خواهید کرد!)، (2)
همچنین در آیه 8 سوره «جمعه» نیز این حقیقت به صورت آشکارترى بیان شده، مى فرماید: «قُلْ اِنَّ الْمَوْتَ الَّذِى تَفِرُّونَ مِنْهُ فَاِنَّهُ مُلاقِیْکُمْ»؛ (بگو: مرگى که از آن فرار مى کنید بالاخره به شما مى رسد).
آیا با توجه به این واقعیت، عاقلانه است انسان خود را از صحنه جهاد و نیل به افتخار شهادت کنار بکشد و در خانه در میان بستر بمیرد؟ (3)