«ترک اولی» به معنای انجام دادن مستحبِّ عادی و رها کردن مسحبِّ مؤکّد است. بنابراین «ترک اولی» نه گناه است و نه مکروه و نه مباح. شخصي كه برای نماز جماعت به مسجدی که جمعیّت آن کمتر است برود و نماز خواندن را در مسجد پر جمعیّتی که ثواب بیشتر دارد ترک کند، نه مکروه انجام داده است و نه مباح و نه گناه؛ بلکه تنها مستحبِّ مؤكّد را ترک نموده است.

درباره اينكه آيا پيامبر(ص) دچار «نسيان و فراموشي» شده است يا نه؟ دو احتمال از سوي مفسران داده شده است: 1. پيامبر(ص) فراموشى ندارد، و آنچه در آيه 24 سوره «کهف» آمده اشاره به امّت پيامبر(ص) دارد. بنابراين معناى آيه اين است كه: «اى امّت محمّد(ص)! مراقب اعمال خود باشيد. مبادا عمرى عبادت و اطاعت كنيد و در پايان عاقبت به خير نشويد و اعمالتان حبط گردد». 2. بعضى نيز گفته اند: فراموش كردنِ گفتن «إن شاء الله»، گناه نيست؛ بلكه ترك اولى است. بنابراين اگر پيامبر(ص) هم مرتكب آن شده و آن را فراموش كرده باشد اشكالى ندارد.

در سوره «قلم» به داستان حضرت یونس(ع) اشاره شده و می فرماید: حضرت یونس(ع) مدت ها همانند پدرى مهربان و دلسوز به تبليغ و هدايت قوم خويش پرداخت؛ ولى در برابر منطق حكيمانه اش چيزى جز مغالطه و سفسطه از دشمنان نشنيد. او سرانجام از آنها مایوس شد و آنان را نفرین کرد و بدون آن كه بار ديگر اتمام حجّت كند قومش را ترک کرد. ولی از آنجا که خداوند از پیامبرش، بیش از این صبر و حوصله می طلبد، لذا حضرت یونس(ع) را به خاطر عجله در تقاضای نزول عذاب و ترک اولی مورد سرزنش و تحت فشار قرار داد.