ممكن نيست انسان در زندگى هرگز با ناكامى رو به رو نشود؛ چرا كه در طبيعت اين زندگى، خواه ناخواه ناكامى وجود دارد. مهم اين است كه او چگونه مى تواند از ناكاميها عاملى براى پيروزيهاى آينده بسازد؛ ضعفها را بشناسد، كمبودها را حس كند و مواضع غلط را اصلاح نمايد. این نیز درست است كه شكستها گاهى گران تمام مى شود؛ ولى اگر از آن وسيله اى براى تجديد نظر عميق در برنامه ها و كشف «مناطق آسيب پذير» ساخته شود، نه تنها بهائى كه براى آن صرف شده زياد نيست؛ بلكه گاه سود حاصل از آن به مراتب بيش از زيانش خواهد بود.

امیرالمؤمنین على(ع) می فرماید: « خداوند ... نماز را براى پاك شدن از تكبّر، و زكات را سبب روزى قرار داده، و روزه را وسيله اى براى پرورش اخلاص بندگان ...». فاطمه زهرا(س) می فرماید: «خداوند ايمان را سبب پاكسازى شما از شرك قرار داده است و نماز را وسيله اى براى تطهير قلوب از كبر، و زكات را موجب تزكيه نفس و نموّ روزى، و روزه را عامل تثبيت خلوص نيّت». امام صادق(ع) نیز می فرماید: «هر كس مى خواهد بداند آيا نماز او قبول شده يا نه؟ ببيند آيا نمازش او را از زشتيها و بديها باز داشته است يا نه؟ ...».

منظور از «اخلاص» و خلوص نيّت، اين است كه انگيزه تصميم گيرى تنها خدا باشد. در آيات قرآن مجيد و روايات اسلامى، به كمتر چيزى به اندازه اخلاص نيّت اهمّيّت داده شده است. اخلاص نيّت عامل اصلى پيروزى در دنيا و آخرت شمرده شده است؛ و هر عملى بدون اخلاص نيّت بى ارزش است. از آيات متعدّد قرآن که در این زمینه وارد شده به خوبى استفاده مى شود كه اخلاص، اساس دين و شالوده محكم و ركن ركين آن است.

اگر نشاط بعد از عبادت، به دلیل توفيقى باشد كه خدا به بنده خود داده، منافاتى با خلوص نيّت ندارد ولی اگر اين نشاط از مشاهده اعمال انسان توسط مردم حاصل گردد، با خلوص منافات دارد. البته نشاط بعد از مشاهده مردم، موجب بطلان عمل نمى شود، مشروط به اينكه به هيچ وجه مقدار يا كيفيّت اعمال خود را بر اثر مشاهده مردم تغيير ندهد. امام باقر(ع) می فرماید: «(این نشاط) اشكالى ندارد، هر كسى دوست دارد كه در ميان مردم كار خير او آشكار گردد مشروط بر اين كه عمل خير را براى اين هدف انجام نداده باشد».