«تجسّس» به معنى جستجوگری در اعمال و امور ديگران است، و غالباً در امور نامطلوب و خلاف اخلاق به كار مى رود. سوء ظن، بخل، حسد و تنگ نظرى از انگیزه های جستجو در امور خصوصی مردم است و اسلام تجسّس در این امور را ممنوع می داند؛ زیرا سبب شعله ور شدن آتش کینه ها و خصومت ها و ایجاد ناامنى روانی و فیزیکی در جامعه مى شود. البته اين حكم تضادى با ضرورت وجود دستگاه هاى اطلاعاتى ندارد، چرا كه آن مربوط به زندگى خصوصى افراد است و اين مربوط به سرنوشت جامعه و پيش گيرى از نفوذ عوامل بيگانه.

خداوند در سوره حجرات، از گمان بد، تجسس و غيبت نهی مي کند، اما روی غیبت تاکید بیشتری دارد و آن را به خوردن گوشت برادر مرده تشبیه مي کند. از نکاتی که در این تشبیه نهفته است می توان به مواردی اشاره کرد، مانند: 1- فرد غائب همچون مرده قدرت بر دفاع از خويش ندارد و هجوم بردن بر او بدترين نوع ناجوانمردى است. 2- بى شك خوردن گوشت مرده سرچشمه انواع عوارض و بيمارى ها است. 3- موارد جواز غيبت، مانند موارد اضطرار به اكل ميته است كه بايد به حداقل قناعت شود.