اخلاق، فردی یا اجتماعی

آیا مسائل اخلاقی در رابطه انسان با دیگران شکل می گیرد یا در زندگی فردی هم صادق است؟

در عين اين كه بايد اعتراف كرد كه بسيارى از فضائل و رذائل اخلاقى با زندگى اجتماعى انسان بستگى دارد، لکن چنان نيست كه اين مسأله عموميّت داشته باشد، زيرا بسيارى از مسائل اخلاقى هستند كه فقط جنبه فردى دارند و در مورد يك انسان تنها نيز كاملا صادق است. البتّه نمى توان انكار كرد كه اخلاق فردى نيز تأثير غير مستقيم بر مسائل اجتماعى دارد.

نقش اخلاق در زندگی انسان، از منظر قرآن

از منظر قرآن، اخلاق چه نقشی در زندگی و تمدّن انسان ها دارد؟

بعضى از ناآگاهان، مسائل اخلاقى را يك امر خصوصى در زندگى شخصى، يا فقط مؤثّر در زندگى آخرت می دانند؛ در حالی که مسائل اخلاقى آثار مادی و معنوی در زندگى اجتماعى بشر دارد. جامعه انسانيّت منهاى اخلاق به باغ وحشى تبديل خواهد شد كه تنها قفس ها مى تواند جلوی فعّاليّت تخريبى اين حيوانات انسان نما را بگيرد. آياتی از قرآن نیز به اين مطلب اشاره دارد، مانند: آيه 97 سوره «اعراف» و آيات 34 و 35 سوره «فصّلت».

اهمیت وفاى به عهد

آیا وفاى به عهد واجب است؟

آیه 1 سوره مائده، دلیل بر وجوب وفا به تمام پیمان هائى است که میان انسان ها و یا انسان با خدا، به طور محکم بسته مى شود. مسأله وفاى به عهد و پیمان از اساسى ترین شرائط زندگى دسته جمعى است و بدون آن، هیچ گونه همکارى اجتماعى ممکن نیست و بشر با از دست دادن آن، زندگى اجتماعى و اثرات آن را عملاً از دست خواهد داد. به همین دلیل در منابع اسلامى تأکید فوق العاده اى روى این مسأله شده است، تا آن جا که در روایتی می خوانیم: آن کس که به پیمان خود وفادار نیست دین ندارد.

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تارنمای پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

عَن الرّضا عليه السّلام :

يا دِعبِلُ! اِرْثِ الحُسَيْنَ عليه السّلام فَاَنْتَ ناصِرُنا وَ مادِحُنا ما دُمْتَ حَيّاً فَلا تُقصِرْ عَنْ نَصْرِنا مَا اسْتَطَعْتَ.

اى دعبل ! براى حسين بن على عليه السّلام مرثيه بگو، تو تا زنده اى ، ياور و ستايشگر مايى ، پى تا مى توانى ، از يارى ما کوتاهى مکن .

جامع احاديث الشيعه ، ج 12، ص 567