وقتى اسلام آمد، همه مناطق جهان قانون «برده‌دارى» را معتبر مى دانستند؛ بنابراين، تغيير يا الغاى آن نيازمند برنامه‌ريزى دقيق و زمان طولانى بود. اسلام در اين ميان با دو راهكار اساسى به جنگ برده‌داری رفت: آزادسازى و قرارداد قسط بندى شده آزادى؛ علاوه بر آنها همه راه‌هاى بهره كشى و هرگونه غارت و اسارت و شبيخون را قاطعانه ممنوع كرد.

از هزاران سال قبل در يونان و هندوستان افرادى معتقد بودند که با رياضت مى توان به كارهاى مهم و خارق العاده اى دست زد و يا به مقامات معنوى رسيد. هنگامى كه اسلام گسترش يافت اين افكار از كشورهاى ديگر به محيط اسلام نفوذ كرد و جمعى آن را با زهد اسلامى و پاره اى از تعليمات اسلام آميختند و افكار انحرافى و التقاطى ديگرى را برآن افزودند كه «صوفيگرى» نتيجه نهايى آن بود.

ائمّه اطهار(ع)  با تأکید و ترغیب مردم به اقامه سوگواری امام حسین(ع)، به نقش کلیدی این مجالس در حفظ وحدت، توجهی ویژه داشتند. این مجالس با جلوگیری از پراکندگى نیروها، و با بسیج توده هاى متفرّق، قدرت عظیمى را بنا نهادند. با نگاهى به تاریخ اسلام پس از حادثه کربلا در می یابیم که امام حسین(ع) در کربلا، ظلم ستیزی و اجرای عدالت را به نسل بشر تعلیم داد که مى تواند راه گشاى تمام امّت ها باشد. گاندى، رهبر استقلال هندوستان، معتقد بود؛ هندوستان برای پیروزی، باید از سرمشق امام حسین(ع) پیروى کند.