امام علي(ع) برای خاموش کردن فتنه معاویه در بصره، نامه اي تند و كوبنده با پيكي به سوي آنها فرستاد: «... بعد از جنگ جمل، مجرمانِ شما را عفو و شمشير از فراريان برداشتم و كسانى را كه به جانب من آمدند پذيرفتم، [و دستور دادم که] فراريان را تعقيب نكنيد و مجروحان [بى دفاع] را نكشيد، آنكه به خانه خود بازگردد و در خانه را ببندد در امان است و آن كس كه اسلحه بر زمين بگذارد در امان است. حال اگر افكار مُهلك و آراء ضعيف و منحرف از مسير حقّ، شما را به ستيزه جويى و مخالفت با من بكشاند من همان مرد ديروزم. سپاه من آماده و اسب ها را زين كرده و جهاز بر شتران گذارده ام، و اگر مرا مجبور به حركت به سوى خود كنيد حمله اى به شما بياورم كه جنگ جمل در برابر آن بسيار كوچك باشد».

در سفارش امام علي(ع) به ابن عباس حاكم بصره در مورد رعايت حال قبيله «بني تميم» آمده: «آنها [قبیله بنی تمیم] با ما پيوند خويشاوندى نزديك و قرابت خاص دارند كه ما نزد خداوند به وسيله صله رحم نسبت به آنها مأجور خواهيم بود و با قطع آن مؤاخذه خواهيم شد». به اعتقاد مفسّرانِ «نهج البلاغه»، دليل خويشاوندى بنى تميم و بنى هاشم به واسطه جد اعلاي شان - «الياس بن مضَر» - بوده است: هاشم با سيزده واسطه به الياس مى رسيد و بنى تميم نيز با واسطه هاى زيادى به او مى رسيدند؛ ولى از آنجا كه مسئله خويشاوندى در اسلام بسيار اهمّيّت دارد امام(ع) حتى با اين مقدار واسطه باز هم آنها را خويشاوندِ نزديك شمرده است.

امام علي(ع) براي ايجاد آرامش در بصره به ابن عباس نوشت: «بصره محل نزول ابليس و كشتزار فتنه هاست، با اهل آن به نيكى رفتار كن، برادرت را به هنگام خطا كردن با نيكى سرزنش كن و شرّ او را از طريق بخشش از خودت دور ساز، خبر بدرفتارى تو با طايفه بنى تميم به من رسيده، هرگاه رئيس نيرومند اين طايفه غايب گردد مرد نيرومند ديگرى در ميان آنها ظاهر مى شود، و در عصر جاهليّت و در اسلام كسى در نبرد بر آنان پيشى نگرفته، آنها با ما پيوند خويشاوندى دارند ... پس اى ابوالعباس! خدا تو را رحمت كند مدارا كن در آنچه بر زبان و دست تو از خير و شرّ جارى مى شود؛ زيرا هر دو در اين امور شريكيم و سعى كن كه حُسن ظنّ من نسبت به تو پايدار ماند و نظرم درباره تو دگرگون نشود».