یک سلسله عوامل در دامن زدن به عقیده جبرگرایی و سوء استفاده از این اعتقاد مؤثّر بوده است. از جمله: عوامل سیاسى: بسیارى از سیاستمداران جبّار و خودکامه براى خاموش کردن شعله انقلاب مستضعفین و ادامه حکومت نامشروع خود دائماً به این فکر دامن مى زدند. عوامل روانى: افراد تنبل و سست براى تبرئه  شکستهای خود، دست به دامن مکتب جبر مى شدند. عوامل اجتماعى: بعضى مى خواهند به گناهان خود ادامه دهند و در عین حال خود و دیگران را فریب دهند؛ لذا هوسبازى هاى خود را با عقیده به جبر توجیه مى کنند!

بعضى از افراد تنبل با اتکاء به آیه 6 سوره هود و برخی روایات، خیال مى کنند نیازی به تلاش برای کسب روزی نیست. چرا که روزى افراد مقدر شده و در هر حال به انسان مى رسد. اینان با این کار بهانه دست دشمنان می دهند تا مذهب را عاملی برای رکود اقتصادی و استثمار محرومان قرار دهند. درحالیکه سیره پیامبران و امامان تلاش برای رزق و روزی بوده است. پس روزىِ هر کس مقدّر شده اما مشروط به تلاش و کوشش، همانطور که هر کس اجلی دارد اما مشروط به پرهیز از خطر.