علم خداوند به اعمال بندگان از زبان امام علی(ع)

امام علي(علیه السلام) در خطبه 199 «نهج البلاغه» علم خداوند به اعمال بندگان را چگونه به تصویر می کشد؟

امام علي(ع) در ارتباط با احاطه علمی خداوند بر بندگان می فرماید: «آنچه كه بندگان در شب و روز انجام مى دهند بر او پوشيده نيست و با علم بى پايانش به آنها احاطه دارد». در واقع علم خدا نسبت به اشياء، علم حضورى است، و تمام عالم هستى در محضر خداست. امام(ع) در ادامه می فرماید: «اعضاى شما گواهان و ضمير و وجدانتان جاسوسان وى هستند و خلوتگاه هاى شما در برابر او آشكار است». از این رو نه تنها خداوند بر همه اعمال انسان ها احاطه دارد؛ بلكه اعضاء و جوارح حتى خلوتگاه ها بر اعمال شما گواهى مى دهند.

علت گفتن «لطيف» به خداوند

چرا به خداوند «لطيف» می گويند؟

«لطيف» از ماده «لطف» به معنى كار ظريف، باريك و مهر و محبت است و به موجودات كوچك و نرم، حركت هاى ظريف و امورى كه با حواسّ انسان درك نمى شود نيز اطلاق مى گردد. اين وصف در مورد خداوند به معنى رفق و مداراى او نسبت به بندگان و توفيق و نگهدارى آنها از خطرات و مشكلات است. پيام تربيتى اين واژه اين است كه از يك طرف انسان را در مشكلات به الطاف خفيّه و جليّه خدا اميدوار مى كند و از سوى ديگر آنها را به لطف و مرحمت نسبت به يكديگر دعوت مى كند و از سوى سوم به انديشه در مخلوقاتِ ظريف خداوند وا مى دارد.

معنای «لطیف» بودن خداوند

منظور از اینکه خداوند «لطیف» است چیست؟

لطیف به معنی حرکت زودگذر و موجودات و کارهای دقیق که با حس قابل درک نیستند به کار رفته و در مورد خداوند یعنى او خالق اشیاى ناپیدا و داراى افعال فوق العاده دقیق می باشد. در روایت نیز آمده که خدا چون موجودات لطیف را آفریده لطیف نامیده شده است. احتمال هم دارد که منظور این باشد که ذات خدا چنان پاک است که هرگز با احساس درک نمی شود.

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تارنمای پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

الإمام عليٌّ(عليه السلام)

الإيثارُ أشرَفُ الإحسانِ

ايثار، ارجمندترين نيکوکارى است

ميزان الحکمه، جلد 1، ص 22