آدم(ع) مرتکب گناه نشد و این با توجه به عمل او یعنی خوردن میوه ممنوعه قابل فهم است. عصیان آدم به معنای ارتکاب گناه نبود و نهی الهی نهی تحریمی نبود بلکه نهی ارشادی بود، اما با توجه به مقام والای آدم(ع)، و جایگاه مقرب او، این کار مکروه یا هر ترک اولی دیگری نیز دور از انتظار است و گناهی نسبی در حق او تلقی می شود.

خداوند دو رکن اصلی زندگی آدم ، یعنی نعمت و امنیت را، در بهشت فراهم کرد و با نشان دادن راه سعادت از راه نگون بختی، بر وی اتمام حجت کرد و از ابلیس و دشمنی هایش برحذرش داشت. ابلیس به خاطر حسادت به آدم، او را فریفت و آدم و با خوردن از آن میوه ممنوعه، یقینی که به خدایش داشت را به شک و تردید فروخت و با بیرون شدنش از بهشت، شادی اش به وحشت تبدیل شد. اما آدم خیلی زود از مقام توبه و جبران مافات برآمد و خدا نیز با پذیرش توبه اش، او را به دنیا، یعنی سرای آرامش و کثرت نسل و زاد و ولد فروفرستاد.

طبق آنچه در تورات آمده و نشانه تحریف آن نیز هست، میوه ممنوعه درخت «علم و دانش و معرفت» بیان شده است. یعنی«آدم» شخصیتی جاهل و عریان معرفی شده که از عریان بودن شرم نداشت و از این میوه ممنوعه خورد و آگاه شد؛ درحالیکه«آدم» در قرآن عالم تر از ملائک است و لباس بر تن داشته و به خاطر نافرمانی عریان شده است. در روایات اسلامی، شجره ممنوعه به «درخت حسد» و یا «بوته گندم» و مانند آن تفسیر شده است.

به بیان قرآن، «آگاهی» انسان را به مقام خلیفه اللهی و مسجود فرشتگان بودن رساند و بیرون رفتن آدم و حوا از بهشت به خاطر خوردن از میوه ای بود که هدف خداوند از تحریم آن، آزمودن ایمان آدم بود و خوردن از درخت ممنوع هم تنها یک لغزش بود و نه طغیان. اما داستان خلقت در تورات به صورت کفرآمیزی روایت می شود مانند: نسبت دادن بخل به خداوند ، جهل آدم و حوا از ناپسندی برهنه بودن، تجسم خداوند متعال و جهلش به برخی امور جزئی، توصیف جاهل ماندن به عنوان وضعیت مطلوب خداوند، و... .