کتاب «المقنع فی الغیبه» توسط ابوالقاسم علی بن حسین موسوی معروف به سید مرتضی علم الهدی (355 ق _ 436 ق) تالیف شده است. او که از ارکان اصلی علم کلام در تاریخ تشیع است و همه بزرگان قرن پنجم بر سر سفره دانش او نشسته اند این کتاب را برای وزیر و پسر وزیر دولت وقت خود یعنی ابوالحسین علی بن الحسین بن علی بن هارون بن عبد العزیز اراجنی مغربی وزیر و ابویحیی ابن الوزیر نوشت تا ابعاد مسئله غیبت امام عصر ارواحنا فداه را به طور علمی و دقیق، روشن و اثبات گرداند.
ابوالقاسم على بن حسین بن موسى بن محمد بن ابراهیم معروف به سید مرتضى و علم الهدى و ملقب به نقیب الطالبیین، ذو المجدین، قاضى القضاه و... . (355 ـ 436 ق) از نوادگان امام موسى کاظم و امام زین العابدین (علیهما السلام) و از بزرگترین و موثرترین دانشمندان تشیع در تاریخ اسلام است. وى تقریباً در همه دانش‌های رایج زمان خود مثل فقه، اصول فقه، حدیث، تفسیر، کلام، ادبیات عرب و تاریخ اسلام تبحر و تخصص کامل داشت. علم الهدى در بغداد چشم به جهان گشود و در همان شهر که مرکز علوم اسلامى بود به رشد و تعالى رسید و در همانجا وفات کرد.
قال الصّادق عليه السّلام :
... رَحِمَ اللّهُ دَمْعَتَکَ، اَما اِنَّکَ مِنَ الَّذينَ يُعَدُّوَنَ مِنْ اَهْلِ الْجَزَعِ لَنا وَالَّذينَ يَفْرَحُونَ لِفَرَحِنا و يَحْزَنُونَ لِحُزْنِنا، اَما اِنّکَ سَتَرى عِنْدَ مَوْتِکَ حُضُورَ آبائى لَکَ... .
وسائل الشيعه ، ج 10، ص 397