برخى  بین «ذو‌القرنين» كه در قرآن از او به شايستگى ياد شده، با «كورش كبير» فرمانرواى ايران فرق قائل شده‌اند؛ چراکه قرآن ویژگی ذوالقرنین را مبارزه با شرك و بت‌پرستی و ساختن سدّ در برابر دشمنان معرفی می‌کند؛ لکن سيره سياسى كورش مدارا با پيروان اديان گوناگون و حتّى بت پرستان بوده است. ضمن اینکه در تاریخ سدی به نام کورش ثبت نشده است. لکن مولف محترم بر این عقیده است که ذوالقرنین همان کورش است. ایشان می گوید: «ما در برابر آيات كريمه‌اى از قرآن قرار داريم كه درباره شخصيت تاريخى و بزرگ سخن می‌گوید و پس از جست و جو در تاريخ، چنين شخصيتى را كه آيه بر آن تطبيق كند، نمى‌يابيم مگر كورش كبير كه ويژگی‌هاى ذو‌القرنين، بيشتر بر او قابل انطباق است. پس چه بسا او همان ذو‌القرنين باشد و البته خداوند بر حقيقت امر آگاه‌تر است».

درباره اينكه ذوالقرنين» كيست؟ ميان مفسران اختلاف است. اما مهمترين اقوال اين سه قول است. 1. اسكندر مقدوني بود. 2. يكي از پادشاهان يمن بود. 3. كورش كبير بود. وجه نامگذاري به «ذوالقرنين» يا به خاطر رسيدن به شرق و غرب عالم يا زندگي يا حكومت در دو قرن يا برآمدگي مخصوص در دو طرف سر او بوده است. دو نظر اول مدرك محكمي ندارند و بهترين نظريه قول سوم است؛ چراكه قرآن از صفات ممتاز ذوالقرنين تعريف كرده و اسباب پيروزي‌ها را در اختيار او گذاشته و سازنده يكى از مهمترين سدها بوده و متون تاريخي، اين اوصاف اخلاقي را براي كورش تاييد كرده است.