بدعت بودن عزاداری!

آیا طبق معیارهای دینی، عزاداری بدعت محسوب می شود؟!

بدعت اضافه کردن چیزی در دین یا کاستن از آن است. اما آیا موضوعی مثل عزاداری به عنوان امری فطری و منطبق بر روحیه بشری که دارای شواهد قرآنی(همچون سوگواری یعقوب در جدایی از یوسف) و روایی فراوانی است و نمونه های بی شماری - حتی به نقل از بسیاری از منابع اهل سنت - در سیره پیامبر اکرم(ص)، اهل بیت(ع)، همسران پیامبر، خلفای راشدین، صحابه، تابعین و علما و فقهای ادوار مختلف فریقین دارد، می تواند امری خارج از دین باشد؟!
آیا می توان انکار کرد که رسول خدا(ص) خود هنگام شهادت عموی شان حمزه گریستند و دیگران را نیز به این کار ترغیب کردند؟ آیا می توان این واقعه تاریخی را رد کرد که خلیفه اول و مردم مکه و مدینه هنگام رحلت پیامبر به سوگواری و عزاداری پرداختند؟ بی گمان چنین نیست. احتمالا از همین روست که حتی در میان فقهای اهل سنت نیز هیچ کس فتوا به تحریم اصل گریه کردن در رثای مرگ عزیزان و اطرافیان نداده اند و همه آنها تحت شرایطی آن را مجاز شمرده اند و فقط مالکیه و حنفیه، بر اين باورند كه گریه با صدا و شیون با صوت، اشکال دارد.

گریه و عزاداری در سنّت رسول خدا(ص) و اهل بیت(ع)

آیا رسول خدا(ص) و اهل بیت ایشان نیز برای عزیزان خود گریه و عزاداری می کردند؟

نمونه های زیادی از سیره رسول خدا(ص) در زمینه سوگواری و عزاداری نقل شده است، از جمله: سوگواری بر حضرت حمزه و گریستن در شهادت جعفر بن ابی طالب، گریستن به هنگام درگذشت فرزندشان ابراهیم، اشک ریختن در درگذشت دخترشان، گریه به هنگام احتضار سعد بن عباده، گریه به هنگام زیارت قبر مادرشان آمنه و... . در سیره اهل بیت ایشان(ع) نیز می توان موارد زیادی بر اقامه مجلس عزا یافت که در مورد شهدای کربلا بسیار پر رنگ است.

تاثير قرآن بر عثمان بن مظعون

شنيدن آيات قرآن چه تاثيرى بر عثمان بن مظعون گذاشت؟

عثمان بن مظعون مى گويد: من در آغاز، اسلام را به صورت ظاهرى پذيرفته بودم. تا اين كه روزى که در خدمت پیامبر بودم، این آیه بر پیامبر نازل شد: «إِنَّ اللهَ يَأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَالإِحْسَانِ وَإِيتَاءِ ذِى الْقُرْبَى وَيَنْهَى عَنِ الْفَحْشَاءِ وَالْمُنكَرِ وَالْبَغْىِ يَعِظُكُمْ لَعَلَّكُمْ تَذَكَّرُونَ». هنگامى كه پيامبر(ص) اين آيه را تا به آخر براى من خواند محتواى عالى آن بر دل من چنان اثر گذاشت كه در همان ساعت، اسلام در اعماق جان من فرو نشست.

تفاوت «زُهد» با «رهبانیّت»

«زُهد» که تعالیم اسلامی بر آن تأکید نموده با «رهبانیّت» که اسلام آن را مذمت کرده چه تفاوت هایی دارد؟

«زهد» اين است كه انسان از مال و ثروت و امكانات دنيا بهره مند باشد ولی بر آنها امير باشد؛ نه اين كه اسير آنها گردد. پيامبر(ص) در معناي زهد مي فرمايد: «علاقه تو به آنچه در دست دارى، از آنچه به دست خدا است بيشتر نباشد و به فرمان خدا و براى جلب رضاى او از آنچه دارى بگذرى». آری زهد اسلامى، سادگى زندگى و حذف تجمّلات و عدم اسارت در چنگال شهوات است؛ اما رهبانيّت مسيحي به معناى جدايى و بيگانگى از زندگى اجتماعى است.

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تارنمای پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

رسول الله(ص)

عليکم بالصوم؛ فإنه محسمة للعروق و مذهبة للأشر

بر شما باد به روزه گرفتن که آن رگها را مي بُرد [شهوت را کم مي کند] و سرمستي را مي بَرد

ميزان الحکمة 6 / 389