عبادت خدای ناشناخته!

از یک سو در روایات بیان شده که خداوند قابل شناخت نیست و از سوی دیگر بیان شده است که چنین خدایی را باید عبادت کرد. آیا چنین عبادتی آثار و منفعتی دارد؟

آنچه قابل شناخت نیست کنه ذات خداست؛ اصل وجود و صفات خداوند با علم حصولی و حضوری اجمالی قابل شناخت است. بین شناخت خدا و فایده عبادت نیز ملازمه عقلی و عملی وجود ندارد و حتی عبادت بدون شناخت نیز آثار مثبت خود را دارد؛ اگر چه شناخت بیشتر از خدا در پرفایده بودن عبادت نقش موثری دارد.

شناخت کنه ذات خداوند

آیا برای انسان شناخت خداوند ممکن است؟

معرفت و شناخت، دو گونه است: معرفت و شناخت اجمالى و شناخت تفصیلى. ما اجمالا می دانیم خدا وجود دارد و شناخت اجمالی نسبت به خداوند داریم، اما شناخت تفصیلی یعنی شناخت کنه ذات و صفات الهی، که برای ما ممکن نیست.

علم محدود بشر، و عدم شناخت «ذات پروردگار»

چرا انسان نمی تواند نسبت به «ذات پروردگار» معرفت یابد؟

خداوند یک هستى مطلق و نامحدود و بى پایان در تمام جهات است و غیر او همه چیز در این جهان محدود است. بدیهى است یک موجود محدود، هرگز نمى تواند یک وجود نامحدود را آن چنان که هست دریابد، این است که مى گوییم درک ذات مقدّس خداوند آن چنان که هست، براى بشر غیر ممکن است. نه تنها کنه ذات خداوند، بلکه حقیقت بسیارى از موجودات این جهان که دور و بر ما را گرفته است نیز، براى ما مجهول مى باشد.

شناخت کنه ذات و صفات خدا!

آیا شناخت کنه ذات و صفات خداوند ممکن است؟

محدود بودن علم و دانش بشر باعث شده که دسترسی به کنه ذات خدا و صفاتش ناممکن شود. البته علم اجمالی به ذات و صفات خدا تنها در محدوده آثارش وجود دارد. هم چنین الفاظی که بیانگر صفات سلبیه و ثبوتیه است نمی توانند بیانگر ذات و صفات نامحدود حق باشند و گاهی به حسب ظاهر با هم جمع نمی شوند مثل اول و آخر، ظاهر و باطن، و... اما وقتی در افق بی نهایت او می اندیشیم همه با هم قابل جمع هستند.

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تارنمای پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

قال الرّضا عليه السّلام :

مَنْ کانَ يَوْمُ عاشورا يَوْمَ مُصيبَتِهِ وَ حُزْنِهِ وَ بُکائِهِ جَعَلَ اللّهُ عَزّوَجَلّ يَوْمَ القيامَةِ يَوْمَ فَرَحِهِ وَ سُرُورِهِ

هر کس که عاشورا، روز مصيبت و اندوه و گريه اش باشد، خداوند روز قيامت را براى او روز شادى و سرور قرار مى دهد.

بحارالانوار، ج 44، ص 284