مبارزه امام كاظم(ع) با حكومت عباسی از نوع مبارزه منفی بود كه باعث عدم مشروعیّت حكومت می شد؛ به عنوان نمونه امام(ع) از اجاره شتران صفوان به هارون براي سفر حج گلايه كردند و صفوان نيز همه شترانش را يك جا ‌فروخت. همچنین حضرت ضمن تاييد و اصرار به ماندن «علی بن یقطین» در دستگاه عباسي، از وی ‌خواست تا در حل مشكل شیعیان بكوشد. مبارزه با علمای فاسد درباری كه باعث مقبولیت حکومت شده بودند از ديگر اقدامات امام هفتم(ع) بود.

تدابیري كه امام زمان(عج) برای اختفای خود در عصر غیبت صغری به كار بستند عبارتند از: نشان ندادن خود به غير از ياران مخلص و فدايى، سفارش زياد به ملاقات كننده براي كتمان ديدار، تحريم نام بردن از اسم مخصوص امام زمان(عج)، مخفى شدن از دستگاه خلافت و طرفداران حكومت، تغيير دادن مكان و خانه از جايى به جاي ديگر و ... .

رفتار امام(ع) با خلفا در دو زمینه باید بررسی شود: 1- به رسمیت شناختن خلافت آنان. که موضع امام در این مورد منفى بود؛ زیرا امامت حق شخصى امام نبود که از آن چشم پوشى کند، بلکه حکم الهى بود، امام دست بیعت به سوى خلفا دراز نکرد، و خود را شایسته خلافت مى دانست و بارها در سخنانش به آن اشاره کرده. 2- همکارى امام با دستگاه خلفا در حل معضلات دینى و مشکلات سیاسى که موضع امام در این مورد مثبت بود.