امام علی(ع) پس از استقرار در كوفه به فكر حل مشكل شام افتاد. ابتدا با نوشتن نامه، سعي كرد تا معاويه را به كنار رفتن تشويق كند؛ اما وقتی ديد كه كار معاويه جز با جنگ حل نخواهد شد كوفيان را به جهاد با معاويه فرا خواند. دو سپاه در كنار رود فرات اردو زدند و پس از رايزنی های بسيار جنگ از سوی معاويه آغاز شد. در ابتدا پيروزي با كوفيان بود؛ اما بر نيزه كردن قرآن از سوی دشمن، موجب اختلاف در كوفيان و پذيرش حكميت شد. حکمیت نیز با حیله عمرو بن عاص به سود معاویه پایان یافت.

 درباره پيدايش اهل سنت سه نظر بیان شده: 1- پس از رحلت پيامبر(ص)، منازعه سقيفه باعث پيدايش و ظهور دو فرقه اهل سنت و شيعه گرديد. 2- در زمان حکومت عباسيان نام عثمانيه نسخ گرديد و علويه هم به «شيعه» معروف شدند و ديگران، «اهل سنت» ناميده شدند. 3- پيدايش  اهل سنت به اواخر قرن اول باز مي گردد.