در این باره که آیا امام حسن عسكری(ع) به مرگ طبیعی بدرود حیات گفته و یا به شهادت رسیده؟ اختلاف نظر وجود دارد. برخی از علمای شیعه با استناد به این سخن امام صادق(ع) که فرمود: «مَا مِنَّا اِلَّا مَسْمُومٌ أَوْ مَقْتُولٌ»؛ حتی درباره امامانی که روایتی درباره شهادتشان در دست نیست، بر این باورند که خلفای جور، آنان را به شهادت رسانده اند. سوابق بازداشت امام حسن(ع)، وجود خطر از طرف حكومت، رحلت در سنین جوانی و این که حضرت یک شخصیت مخالف سیاسی به حساب می آمد، همگی می تواند مؤید شهادت ايشان باشد.

اعتقاد به «رجعت» مشكلي از نظر عقلي و فلسفي ندارد؛ چون رجعت و عذاب دوباره کافران ادامه عقوبت آنهاست و موجب عبرت مردم عصر رجعت مي شود. همچنین اشكال رجوع به قوّه بعد از فعليّت مربوط به مرگ‏ هاي طبيعي است نه مرگ ‏هایي مثل قتل و مرض که حيات آنها در اين موارد به فعليت تامه نرسيده است.

در فرهنگ اسلامی شهادت یکی از والاترین ارزشها و شهید از برترین انسانها است. از این رو امام علی(ع) در توصیف مردان خدا می فرماید: «آنان شـهادت را هزار بار برتر از مرگ طبیعی دانسته، و حاضر بودند، ضربات زيادى بر پيكرشان وارد شود، چرا كه جان برترین هديه الهى است و بهتر است كه نثار راه او شود». پیامبر(ص) می فرماید: «هيچ كس آرزوی خروج از بهشت را ندارد، مگر شهيد كه آرزو مى كند باز گردد و دوباره در راه خدا شهيد شود به خاطر اين كه الطاف الهى را نسبت به خود بسيار زياد مى بيند».

دليل قطعي بر شهادت حضرت مهدى(عج) وجود ندارد؛ چون اولاً: مسئله شهادت حضرت، با روايات دلالت کننده بر اصلاح عموم مردم در عصر ظهور، سازگارى ندارد. ثانياً: روايات عام شهادت امامان(ع) را مى توان در مورد امام زمان(عج) تخصيص زد. ثالثاً: روايت شهادت حضرت بدست زن تمیمی مشكل سندي دارد. رابعاً: رواياتى وجود دارد كه حضرت مهدى(عج) به مرگ طبيعى از دنيا مى روند.