برخی از منتقدان غربی، جهنم و عذاب اخروی را ناسازگار با حکمت، عدالت و رحمت الهی تلقی کرده و حتی بعضی در صحت استناد عذاب اخروی به پیامبران، تردید کرده اند. مانند راسل که می گوید: «فکر می کنم این عقیده که آتش جهنم، یک نوع مجازات برای گناهکاران است عقیده ای ظالمانه باشد...». اما دانشمندان اسلام در پاسخ به عدم تنافی عذاب با عدل الهی می گویند: کیفر مقتضی عدل و ضامن اجرای تکلیف است. از سویی عقاب، لطف الهی است زیرا موجب پالایش نفس از آلودگی، اطاعت و تقرب الهی می شود. از این رو عقاب لطف الهی است....

خداوند در سوره مؤمن، آيه 52 مى فرمايد: «روزى كه عذرخواهى ظالمان سودى نمى بخشد و براى آنها لعنت خداست و براى آنها جايگاه بدى است» معمولا عذرخواهي براي نجات و رهايى از مجازات است؛ ولى طبيعتِ روز قيامت، چنان است كه هيچ عذرى از ظالمان پذيرفته نمى شود؛ چون آنجا، جاى پاداش عمل است نه جبران گذشته. به تصريح بعضى از آيات، آنها نه اجازه عذرخواهى دارند و نه اعتذارشان فايده دارد. گاه انسان وقت ندامت و تأثر شديد، انگشتان خود را مى گزد و گاه پشت دستان را دندان مى گيرد. آرى ظالمان در آن روز، مرتباً پشت دست هاى خود را مى گزند.