آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

کتاب «معرفه الصحابه» که توسط احمد بن عبدالله بن احمد ابونعیم اصفهانى (336ـ430ق) نوشته شده، یکى از منابع بسیار مهم اهل سنت در زمینه شناخت صحابه و راویان احادیث نبوى به شمار مى رود که نام اصلى آن «معرفه صفوه الصحابه» است. این کتاب یکى از منابع بسیار مهم در زمینه سیره شناسى، رجال، حدیث، و تاریخ اسلام به شمار مى رود که مورخان بزرگى مثل ابن اثیر، ابن کثیر، ابن حجر عسقلانى، و مقریزى از آن بهره فراوان برده اند. ابونعیم بسیارى از احادیث نبوى مربوط امامت و ولایت على بن ابى طالب(ع) را نقل نموده است و همه این مطالب را با سندهاى معتبر و صحیح اهل سنت ذکر کرده است. او در کتاب هایش تعابیر بسیار والایى را براى آن حضرت به کار برده است. به ویژه در این کتاب حسب و نسب او را نزدیک به پیامبر(ص) توصیف کرده و آن حضرت را در دین و قرابت به پیامبر متصل دانسته است. او در این زمینه هیچ کوتاهى نکرده و با نهایت انصاف به نقل فضایل آن بزرگوار و اهل بیت پیامبر اکرم پرداخته است. از این جهت عده اى از متعصبان جاهل اهل سنت او را به ارتداد، کفر و تشیع متهم کرده اند.

کتاب «معرفه الصحابه» که توسط احمد بن عبدالله بن احمد ابونعیم اصفهانى (336ـ430ق) نوشته شده، یکى از منابع بسیار مهم اهل سنت در زمینه شناخت صحابه و راویان احادیث نبوى به شمار مى رود که نام اصلى آن «معرفه صفوه الصحابه» است و به نام معرفه الصحابه شهرت دارد. این کتاب یکى از منابع بسیار مهم در زمینه سیره شناسى، رجال، حدیث، و تاریخ اسلام به شمار مى رود که مورخان بزرگى مثل ابن اثیر، ابن کثیر، ابن حجر عسقلانى، و مقریزى براى تدوین کتاب هاى خود از آن بهره فراوان برده اند.
فضائل امام علی:
ابونعیم على رغم اینکه از علماى مهم اهل سنت به شمار مى رود، بسیارى از احادیث نبوى مربوط امامت و ولایت على بن ابى طالب(علیه السلام) را نقل نموده است و همه این مطالب را با سندهاى معتبر و صحیح اهل سنت ذکر کرده است. او در کتاب هایش تعابیر بسیار والایى را براى آن حضرت به کار برده که کمتر کسى از دانشمندان بزرگ اهل سنت به آن اشاره نموده است. به ویژه در این کتاب حسب و نسب او را نزدیک به پیامبر(صلى الله علیه وآله) توصیف کرده و آن حضرت را در دین و قرابت به پیامبر متصل دانسته است. او در این زمینه هیچ کوتاهى نکرده و با نهایت انصاف به نقل فضایل آن بزرگوار و اهل بیت پیامبر اکرم(علیهم السلام) پرداخته است. از این جهت عده اى از متعصبان جاهل اهل سنت -البته نه علماى بر جسته آنها مثل ذهبى و ابن حجر عسقلانى ـ او را به ارتداد، کفر و تشیع متهم کرده اند.
شیوه تدوین کتاب معرفة الصحابة:
او در ابتداى این کتاب مقدمه اى کوتاه نوشته و در آن علت تدوین و تالیف کتاب را ذکر کرده و سپس به ترتیب، مطالب زیر را تنظیم کرده است:
1ـ شناخت تفاوت میان مهاجرین و انصار، 2ـ ذکر افرادى که در ابتداى ظهوراسلام مهاجرت کردند و بیان فرق میان آنها و سایر مهاجران، 3ـ کتاب سبب انقطاع هجرت، 4ـ کتاب هجرت به حبشه، 5ـ کتاب فضیلت مجاهدین و شهدا، 6ـ کتاب جایگاه قریش در نزد عرب، 7ـ کتاب شرح حال خلفاى چهارگانه، و آداب و احادیث آنها، 8ـ شرح حال سایر صحابه پیامبر(صلى الله علیه وآله) که به ترتیب حروف الفبا مرتب و منظم شده است، 9ـ ذکر زنان مهم تاریخ اسلام.
کتاب های هم نام معرفة الصحابة:
البته کتاب هاى دیگرى نیز با همین عنوان نوشته شده است که نباید با این اشتباه شود، مثل کتاب هاى زیر:
1ـ کتاب ابو موسى رُعَینى؛ 2ـ کتاب ابو عبدالله ابن منده؛ 3ـ عبدان بن محمد مروزى؛ 4ـ ابوالعباس مستغفرى؛ 5ـ ابوعلى حداد اصفهانى؛ 6ـ ابوربیع کلاعى؛ 7ـ ابو عبدالله ابن نجار.
علاوه بر این، «عبد الغنى مقدسى» نقد و ردى بر کتاب ابونعیم نوشته و نام آن را «الاصابه لاوهام حصلت فى معرفه الصحابه لابى نعیم» نهاده است.
این کتاب بارها در کشورهاى مختلف اسلامى چاپ و منتشر شده است.