آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

در آيات قرآن، گواهان مختلفى براى رستاخیز ذكر شده که نخستین آنها ذات پاک خداوند است. از این رو قرآن می فرماید: «در هر حال كه باشى، ما گواه بر شما هستيم و هيچ امرى بر علم پروردگار مخفى نمى ماند، مگر اينكه در كتاب آشكار ثبت است». هم چنین پيامبران نيز از گواهان در قیامت اند: «از هر امتى گواهى خواهيم آورد و تو را گواه بر آنها قرار خواهيم داد». ضمن اینکه زبان و دست و پا و پوست بدن و زمین و فرشتگان همگی در دادگاه قیامت در زمره گواهان اعمال ما خواهند بود.

در آيات قرآن مجيد، گواهان مختلفى براى آن دادگاه بزرگ رستاخیز ذكر شده است که به برخی از آنها اشاره می کنیم:
1. ذات پاك خداوند: «وَ ما تَكُونُ في شَأْنٍ وَ ما تَتْلُوا مِنْهُ مِنْ قُرْآنٍ وَ لا تَعْمَلُونَ مِنْ عَمَلٍ إِلّا كُنّا عَلَيْكُمْ شُهُوداً إِذْ تُفيضُونَ فيهِ وَ ما يَعْزُبُ عَنْ رَبِّكَ مِنْ مِثْقالِ ذَرَّةٍ فِي الْأَرْضِ وَ لا فِي السَّماءِ وَ لا أَصْغَرَ مِنْ ذلِكَ وَ لا أَكْبَرَ إِلّا في كِتابٍ مُبينٍ»(1)؛ (در هر حال كه باشى، و هر آيه اى از قرآن بخوانى، و هر كارى انجام دهى، ما گواه بر شما هستيم و هيچ امرى بر علم و دانش پروردگار تو - حتى به اندازه سنگينى ذره اى - مخفى نمى ماند نه در زمين و نه در آسمان، و نه كوچكتر و نه بزرگتر از آن، مگر اينكه همگى در كتاب آشكار ثبت است).
2. پيامبران نيز از گواهانند: «فَكَيْفَ إِذا جِئْنا مِنْ كُلِّ أُمَّةٍ بِشَهيدٍ وَ جِئْنا بِكَ عَلى هوُلاءِ شَهيداً»(2)؛ (چگونه خواهد بود آن روز كه از هر امتى گواهى خواهيم آورد و تو را گواه بر آنها قرار خواهيم داد).
3. زبان و دست و پا گواهى مي دهند: «يَوْمَ تَشْهَدُ عَلَيْهِمْ أَلْسِنَتُهُمْ وَ أَيْديهِمْ وَ أَرْجُلُهُمْ بِما كانُوا يَعْمَلُونَ»(3)؛ (روزى كه زبان و دست و پاى آنها به اعمال آنها گواهى مى دهد).
4. پوست هاى تن نيز گواهند: «وَ قالُوا لِجُلُودِهِمْ لِمَ شَهِدْتُمْ عَلَيْنا قالُوا أَنْطَقَنَا اللّهُ الَّذي أَنْطَقَ كُلَّ شَيْءٍ»(4)؛ (به پوست هاى تن خود مى گويند چرا بر ضد ما گواهى داديد؟ آنها جواب مى دهند: پروردگارى كه همه چيز را به نطق در آورده ما را نيز به نطق در آورد [تا حقايق را بازگو كنيم]).
5. زمين نيز گواه اعمالى است كه بر آن انجام يافته: «يَوْمَئِذٍ تُحَدِّثُ أَخْبارَها * بِأَنَّ رَبَّكَ أَوْحى لَها»(5)؛ (در آن روز زمين، اخبار خود را بازگو مى كند؛ زيرا پروردگار او به او وحى كرده است).
6. فرشتگان نيز از گواهانند: «وَ جاءَتْ كُلُّ نَفْسٍ مَعَها سائِقٌ وَ شَهيدٌ»(6)؛ (همه كس وارد دادگاه قيامت مى شوند؛ در حالى كه با هر فردى مأمورى و گواهى [از فرشتگان] مى باشد).(7)