پاسخ اجمالی:
برخي سد «ذوالقرنين» را با «ديوار چين» منطبق مي دانند؛ درحالی که در ساخت اين ديوار از آهن و مس استفاده نشده، و یا در يك تنگه باريك كوهستانى بنا نگرديده، بلكه صدها كيلومتر طول آن است. بعضى ديگر أن را «سد مأرب» در سرزمين يمن مى دانند؛ در حالى كه سد مأرب در يك تنگه كوهستانى، و براى جلوگيرى از سيلاب و ذخيره آب ساخته شده است. اما بر طبق گواهى دانشمندان، در سرزمين قفقاز و در بین سلسله كوه هاي آن منطقه، تنگه معروف «داريال» وجود دارد، و در آنجا ديوار آهنين باستانى به چشم مى خورد، كه عده اي آن را سد ذوالقرنين مي دانند.
پاسخ تفصیلی:
گرچه بعضى ميل دارند، سدّ «ذوالقرنين» را با ديوار معروف چين، كه هم اكنون برپاست و صدها كيلومتر ادامه دارد، منطبق بدانند، ولى روشن است ديوار چين نه از آهن و مس ساخته شده، و نه در يك تنگه باريك كوهستانى است، بلكه ديوارى است كه از مصالح معمولى بنا گرديده، و همان گونه كه گفتيم: صدها كيلومتر طول آن است، و الآن هم موجود است.
بعضى ديگر اصرار دارند كه اين، همان «سدّ مأرب» در سرزمين «يمن» مى باشد. در حالى كه سدّ مأرب گرچه در يك تنگه كوهستانى بنا شده، ولى براى جلوگيرى از سيلاب و به منظور ذخيره آب بوده، و ساختمانش از آهن و مس نيست.
ولى طبق گواهى دانشمندان در سرزمين «قفقاز» ميان درياى خزر و درياى سياه، سلسله كوه هايى است همچون يك ديوار كه شمال را از جنوب جدا مى كند، تنها تنگه اى كه در ميان اين كوه هاى ديوار مانند وجود دارد تنگه «داريال» معروف است، و در همانجا تاكنون ديوار آهنين باستانى به چشم مى خورد، و به همين جهت، بسيارى معتقدند سدّ ذوالقرنين همين سدّ است.
جالب اين كه، در آن نزديكى نهرى است به نام «سائرس» كه به معناى «كوروش» است (يونانيان كوروش را سائرس مى ناميدند). در آثار باستانى ارمنى، از اين ديوار به نام «بهاگ گورائى» ياد شده و معناى اين كلمه «تنگه كوروش» يا «معبر كوروش» است، و اين سند نشان مى دهد بانى اين سدّ او بوده است.(1)،(2)
تا کنون هیچ نظری برای این مطلب درج نشده است.