آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

در فرهنگ اسلامی شهادت یکی از والاترین ارزشها و شهید از برترین انسانها است. از این رو امام علی(ع) در توصیف مردان خدا می فرماید: «آنان شـهادت را هزار بار برتر از مرگ طبیعی دانسته، و حاضر بودند، ضربات زيادى بر پيكرشان وارد شود، چرا كه جان برترین هديه الهى است و بهتر است كه نثار راه او شود». پیامبر(ص) می فرماید: «هيچ كس آرزوی خروج از بهشت را ندارد، مگر شهيد كه آرزو مى كند باز گردد و دوباره در راه خدا شهيد شود به خاطر اين كه الطاف الهى را نسبت به خود بسيار زياد مى بيند».

در فرهنگ اسلامى شهادت به عنوان يكى از والاترين ارزشها، و شهيدان از بلند مرتبه ترين انسانها هستند و مردان خدا همان گونه كه امام علی(عليه السلام) در خطبه 123 نهج البلاغه بيان مى فرمايد: «همواره آرزوى شهادت در سر مى پرورانند و از مرگ طبيعى در بستر بیزار بودند، و شـهادت را هزار بار از آن برتر مى دانستند، و حاضر بودند، ضربات زيادى بر پيكرشان وارد شود و شربت شهادت بنوشند ولى در بستر نميرند؛ چرا كه جان انسان بزرگترين هديه الهى است و چه بهتر كه اين هديه الهى نثار راه او شود، نه اين كه در بستر مرگ به هدر رود».

همچنین امام با اشاره به این نكته مهم و پرارزش، می فرماید: (به يقين بهترين مرگ شهادت در راه خدا است، سوگند به آن كس كه جان فرزند ابو طالب در دست اوست هزار ضربه شمشير بر من آسانتر است تا مرگ در بستر، در غير طاعت خدا!)؛ «إنَّ أَكْرَمَ الْمَوْتِ الْقَتْلُ! وَالَّذِي نَفْسُ ابْنِ أَبِي طَالِب بِيَدِهِ، لاَلْفُ ضَرْبَة بِالسَّيْفِ أَهْوَنُ عَلَيَّ مِنْ مِيتَةعَلَى الْفِرَاشِ فِي غَيْرِ طَاعَةِ اللهِ».

اين تعبير حكايت از عظمت مقام شهيدان و امر شهادت مى كند تا آن جا كه امام(عليه السلام) حاضر است هزار ضربه شمشير را به جان بخرد ولى در بستر، به مرگ طبيعى نميرد و اين زبان قال يا حال همه مؤمنان مخلص و شجاع و پاك باختگان راه حق است.

البته معناى اين سخن آن نيست كه احساس درد و رنج ضربات شمشير را نمى كنم ـ آن گونه كه بعضى از شارحان «نهج البلاغه» پنداشته اند ـ بلكه، منظور اين است از نظر معنوى و ارزشى سزاوار است كه انسان به استقبال ضربات شمشيرها برود و در بستر، به مرگ طبيعى نميرد زيرا افتخار شهادت، انسان را آماده تحمّل رنجها مى كند.

البتّه اگر انسان در بستر بميرد و در مسير طاعت حق باشد ـ از روايات اسلامى استفاده مى شود ـ كه حكم شهادت را دارد و اين همان چيزى است كه در آخر عبارت، امام(عليه السلام) به آن اشاره كرده است.

در فضيلت شهادت، همين بس كه در حديثى از پيغمبر اكرم(صلی الله علیه و آله) مى خوانيم که ایشان مشاهده كرد كسى دعا مى كند و عرض مى كند: «اللَّهُمَّ إنِّي أسْأَلُكَ خَيْرَ مَا تُسْئَلُ فَاَعْطِني أفْضَلَ مَا تُعْطِي»؛ (خداوندا من بهترين چيزى كه بندگانت از تو مى خواهند را از تو مى طلبم، پس بهترين عطايت را به من ارزانى دار) پيامبر(صلى الله عليه وآله) فرمود: «إنْ استُجيْبَ لَكَ اُهْرِيْقَ دَمَكَ فِي سَبِيْلِ اللهِ»(1)؛ (هرگاه دعاى تو مستجاب شود در راه خدا شهيد خواهى شد).

در حديث ديگرى از همان حضرت آمده است: «ما مِنْ أحَد يَدْخُلُ الْجَنَّةَ فَيَتَمَنّى أنْ يَخْرُجَ مِنْهَا إلاّ الشَّهِيْدُ فَإنَّهُ يَتَمَنّى أَنْ يَرْجِعَ فَيُقْتَلُ عَشْرَ مَرّات مِمّا يَرى مِنْ كَرامَةِ اللهِ»(2)؛ (هيچ كس وارد بهشت نمى شود كه آرزو كند از آن خارج شود، مگر شهيد كه آرزو مى كند باز گردد و دوباره در راه خدا شهيد شود، به خاطر اين كه الطاف الهى را نسبت به خود بسيار زياد مى بيند).

آرى مقام شهدا، در فرهنگ اسلام فوق العاده زياد است و همانها بودند كه در هنگام خطر، اسلام را بيمه كردند، و اگر فداكاريهاى شهدايى همچون شهداى «بدر» و «اُحد» يا «شهيدان كربلا» نبود، شايد امروز خبرى از اسلام نبود.

امروز نيز دشمنان اسلام بيشترين وحشت را از فرهنگ شهادت و شهادت طلبى دارند؛ چرا كه گاه يكى از شهادت طلبان نقشه هاى پيچده و پر خرج آنها را نقش برآب مى كند، اين در حالى است كه آنها توان مقابله به مثل، نسبت به فرهنگ شهادت را ندارند و سلاحى كه بتوان از آن در برابر اين فرهنگ دفاع كرد در خود نمى بينند.

شنيده شد كه اخيراً به خاطر عاجز ماندن در برابر قيام مردم فلسطين و عجز اشغالگران در مقابل آنها تأكيد كرده اند بايد ريشه فرهنگ شهادت طلبى خشكانده شود، بايد واژه شهادت از كتب درسى دبستانها ودبيرستانها حذف گردد، بايد در كتب دروس دينى آيات مربوط به جهاد و شهادت درج نشود و مؤكداً كشورهاى دست نشانده خود را كه متأسفانه در ممالك اسلامى كم نيستند به اين امر توصيه كرده اند و براى ايجاد نفرت نسبت به آن، شهادت طلبى را انتحار و خود كشى مى نامند و شهادت طلبان را تروريست می خوانند اما خوشبختانه اين فرهنگ آن چنان گسترش يافته و ريشه دوانيده كه با اين گونه تبليغات نمى توان جلو آن را گرفت و جوانان و نوجوانان اعم از پسر و دختر وارد اين صحنه شده اند و اين بلاى وحشتناكى است براى دشمنان اسلام، اميدواريم كه مسلمين جهان روز به روز با اين فرهنگ پر افتخار آشناتر شوند و راه شهيدان روز به روز پر رهروتر گردد.(3)