آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

در قيامت مسائل پيچيده اسلامي را از ما سؤال نمي ‏كنند؛ بلكه سؤال مي كنند خدايت كيست؟ دين و كتابت چيست؟ قبله ‏ات كدام طرف است؟ ابتدايي‏ ترين سؤالي را كه به بچه‏ هاي خود مي ‏آموزيم از ما سؤال مي ‏كنند؛ ولي واقعه و رخداد مرگ به گونه ‏اي است كه بسياري از افراد چیزی يادشان نيست؛ چون فشار مرگ، فشاري نيست كه براي كسي حافظه بگذارد. از این رو در دستورات الهی آمده است که دائما به یاد پروردگار باشید تا یاد و نام خداوند در عمق جانتان رسوخ کند نه اینکه فقط هنگام خطر او را به یاد آورید.

واقعه و رخداد مرگ به گونه ‏اي است كه انسان علوم و خوانده‏ هايش را فراموش مي‏ كند. گاه ما بسياري از مطالب را حفظ هستيم و مي ‏دانيم؛ اما گاهي ساده‏ ترين و ابتدايي ‏ترين مسائل اسلامي را از ما سؤال مي ‏كنند، يادمان نيست. در قيامت مسائل پيچيده اسلامي را از ما سؤال نمي ‏كنند كه مثلاً معراج يعني چه؟ تفويض و قضا و قدر يعني چه؟ لوح محو و اثبات چيست؟ لوح و قلم يعني چه؟ شق القمر يعني چه؟ بلكه سؤال مي كنند خدايت كيست؟ دين و كتابت چيست؟ قبله‏ ات كدام طرف است؟ ابتدايي‏ ترين سؤالي را كه به بچه‏ هاي خود مي ‏آموزيم از ما سؤال مي ‏كنند؛ ولي بسياري از افراد يادشان نيست؛ چون فشار مرگ، فشاري نيست كه براي كسي حافظه بگذارد. مانند آنها كه مبتلا به بيماري حصبه يا فشارهاي مغزي مي ‏شوند تا مدتهاي زيادي هر چه خوانده ‏اند از يادشان مي ‏رود. بسياري از علما و دانشمندان وقتي آسيب مغزي مي ‏بينند حالشان كه خوب مي ‏شود ديگر چيزي يادشان نيست. انسان در فشار مرگ به طور ناگهاني مي ‏بيند كه از ظاهر به باطن و از مُلك به ملكوت مي‏ رود؛ از عالمي به عالم ديگر سفر مي‏ كند. آنگاه در اين تحول عميق از او سؤال مي ‏كنند خداي تو كيست؟ يادش نيست. پيامبرت كيست؟ يادش نيست. چه ديني داري؟ نمي ‏داند.
اينكه مي‏ گويند هميشه به ياد حق باشيد: «وَ اذْکُرْ رَبَّکَ في‏ نَفْسِکَ تَضَرُّعاً وَ خيفَةً وَ دُونَ الْجَهْرِ مِنَ الْقَوْلِ بِالْغُدُوِّ وَ الْآصالِ وَ لا تَکُنْ مِنَ الْغافِلينَ»(1)؛ (پروردگارت را در دل خود، از روى تضرع و خوف، آهسته و آرام، صبحگاهان و شامگاهان، ياد كن و از غافلان مباش!). بدين جهت است كه ذكر خدا زمان و تعداد معين ندارد. به ما فرموده ‏اند: شبانه ‏روز پنج وقت، مجموعاً هفده ركعت و طي سال يك ماه روزه گرفتن و طي عمر يك بار حج كافي است و...؛ اما نگفته ‏اند ياد حق فلان مقدار كافي است: «يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا اذْکُرُوا اللَّهَ ذِکْراً کَثيراً»(2)؛ (اى كسانى كه ايمان آورده‏ ايد! خدا را بسيار ياد كنيد). انسان بايد به ياد حق باشد و به طور دوام آن را در جان بپروراند. نامش بر لب و يادش در دل باشد؛ نه اينكه تا خطري پيش آمد يادش باشد.
امام خميني(رضوان ‏الله عليه) آخر سال تحصيلي در پايان درس نصيحت مي ‏كردند و اين حديث شريف را كه بعد هم در بحثهاي قيامت ديده شد، بيان فرمودند كه: در قيامت از عده ‏اي سؤال مي ‏كنند پيامبرتان كيست؟ بعد از آنكه احقابي از عذاب، يعني حدود هشتاد سال و يا يك قرن عذاب را پشت سر گذاشتند، يادش مي ‏آيد و مي ‏گويد: پيامبرم كسي است كه قرآن بر او نازل شده است؛ ولي هنوز نام مبارك حضرت رسول(صلي الله عليه و آله و سلم) يادش نمي ‏آيد!(3)