آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

«روزه» بر سه قسم است. «روزه عوام»؛ كه تنها از شهوت شكم و فرج و مفطرات ديگر پرهيز مي شود. «روزه خواص»؛ كه همه جوارح انسان از گناه فاصله مي گيرد. روزه «اخص الخواص»؛ كه علاوه بر اعضاي بدن، قلب هم روزه است.

روزه را به سه درجه تقسيم كرده اند:

1ـ صوم عموم (عوام)؛ كه در آن فقط از شهوت بطن و فرج و ديگر مفطرات روزه خوددارى مى شود.

2ـ صوم خصوص (خواصّ)؛ كه در آن گوش و چشم و زبان و دست و پا و سائر جوارح هم از گناهان برحذر مى گردد. در روايتى از امام صادق(عليه السلام) آمده: «اِذَا صُمتَ فَليَصُمْ سَمعَكَ وَ بَصَرَكَ وَ غَيرَ ذَلِكَ»؛ (زمانى كه روزه گرفتى بايد گوش و چشم و ديگر اعضاء هم روزه باشد).

3ـ صوم اخصّ الخصوص (اخصّ الخواص)؛ كه در آن قلب هم از جميع ما سوى الله در احتراز است. دل در اين روزه، از افكار دنيوى و مشغله‌ هاي پَست مُبرّا است، مگر افكار و مشغله هايى كه همانند پلى بر رهگذر دنيا براى رسيدن به آخرت زده شود.(1)