آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

در روایات، اوصاف و نشانه هایی برای کسی که از عظمت خداوند و کیفر او می ترسد نقل شده است که عبارتند از: 1ـ خائف، ظلم نمى كند؛ مولى على(ع) فرمودند: «مَنْ خَافَ رَبَّهُ كَفَّ ظُلْمَهُ». 2ـ خائف حبّ جاه و مقام ندارد. امام صادق(ع) فرمودند: «اِنَّ حُبَّ الشَّرَفِ وَ الذِّكْرَ لَا يَكُونَانِ فِى قَلْبِ الْخَائِفِ الرَّاهِبِ». 3ـ خائف قولش، فعلش و امورات پنهانى و آشكارش موافق هم است؛ امام كاظم(ع) فرمودند: «خائف کسی است كه قولش مؤيد فعل او و پنهان او موافق آشكار او باشد».

در روايات علاماتي براي خائف ذكر شده است:
1ـ خائف، ظلم نمى كند؛ مولى على(عليه السلام) فرمودند: «مَنْ خَافَ رَبَّهُ كَفَّ ظُلْمَهُ».(1)
2ـ خائف در قلبش حبّ مقام و جاه و اينكه از او ياد مى شود، نيست. امام صادق(عليه السلام) فرمودند: «اِنَّ حُبَّ الشَّرَفِ وَ الذِّكْرَ لَا يَكُونَانِ فِى قَلْبِ الْخَائِفِ الرَّاهِبِ».(2)
3ـ خائف قولش، فعلش را تصديق مى كند و امورات پنهانى او موافق امورات آشكار او است. امام كاظم(عليه السلام) در روايتى در مورد خائف فرمودند: «... وَ لَا يَكُونُ اَحَدٌ كَذَلِكَ اِلَّا مَنْ كانَ قُولُهُ لِفِعْلِهِ مُصَدِّقاً وَ سِرُّهُ لِعَلَانِيَّتِهِ مُوافِقاً...»(3)؛ (كسى خائف نمى شود مگر اين كه قولش مؤيد فعل او و پنهان او موافق آشكار او باشد).
علامات ديگرى نيز در روايات ذكر شده كه مى توان همه علامات را به يك چيز برگرداند و آن منع و نهى كردن نفس است از پيروى هوا كه قرآن در جمله اى فرمود: «اَمَّا مَنْ خَافَ مَقَامَ رَبِّهِ وَ نَهَى النَّفْسَ عَنِ الْهَوَى...».(4)،(5)