آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

طلحة مردم را بر ضدّ عثمان برانگیخته و فرماندهى محاصره کنندگان خانه او را در دست داشت. عثمان به امام علی(ع) گفت: آیا راضى مى شوى که من کشته شوم و نعمت و کارت از دست برود؟ امام(ع) فرمود: نمی گذاریم طلحه خلافت را به دست بگیرد. سپس به سوى مردم رفت و نماز ظهر و عصر را با آنان خواند و مردم از گرد طلحه پراکنده شدند. چون طلحه چنین دید، رو به عثمان آورد و از کرده هاى قبلى اش پوزش خواست .

در تاریخ الطبرى ـ به نقل از عبد الله بن عیّاش، از ابو ربیعه ـ آمده: بر عثمانْ وارد شدم و ساعتى با او به گفتگو نشستم. گفت: اى ابن عیّاش! بیا. آن گاه دستم را گرفت و سخن کسانى را که بر درِ خانه اش بودند، به من شنوانْد. سخنانى شنیدیم. برخى مى گفتند: منتظر چه هستید؟ و برخى مى گفتند: صبر کنید؛ امید است که باز گردد.
در همان هنگام که من و او ایستاده بودیم، طلحة بن عبید الله از آن جا عبور مى کرد. پس ایستاد و گفت: ابن عدیس کجاست؟
گفته شد: او این جاست.
ابن عدیس به نزدش آمد و طلحه چیزى در گوش او گفت. سپس ابن عدیس باز گشت و به یارانش گفت: نه کسى را بگذارید بر این مرد [عثمان] داخل شود و نه کسى از نزد او بیرون بیاید.
عثمان به من گفت: این، چیزى است که طلحة بن عبید الله بدان فرمان داده است.
سپس گفت: خدایا! خودت طلحة بن عبید الله را از من باز دار; زیرا او اینان را بر ضدّ من برانگیخته و گِردشان آورده است و به خدا سوگند، امید مى برم که چیزى از آن [ خلافت] را به دست نیاورَد و خونش ریخته شود، که او حرمت مرا به ناروا شکسته است.(1)
در الفتوح آمده: طلحة بن عبید الله با چند نفر از قبیله بنى تَیْم، فرماندهى محاصره کنندگان عثمان را در دست داشت و چون خبر آن به عثمان رسید، این شعر را براى على(علیه السلام) فرستاد:
اگر قرار است خورده شوم، تو خورنده ام باش
وگرنه مرا، تا تکّه تکّه نشده ام، دریاب
آیا راضى مى شوى که پسر عمو و پسر عمّه ات کشته شود و نعمت و کارت از دست برود؟
على(علیه السلام) فرمود: «به خدا سوگند، عثمانْ راست مى گوید! به خدا سوگند، نمى گذاریم پسر حَضرَمیّه ( طلحه)، آن (خلافت) را در دست گیرد».
سپس به سوى مردم، به راه افتاد و نماز ظهر و عصر را با آنان خواند .
مردم از گرد طلحه پراکنده شدند و به سوى على(علیه السلام)میل کردند. چون طلحه چنین دید، رو به عثمان آورد و بر او وارد شد و از کرده هاى قبلى اش پوزش خواست .
عثمان به او گفت: اى پسر حضرمیّه! کار مردم را به دست مى گیرى و آنان را به کشتن من فرا مى خوانى و چون آرزویت را بر باد رفته مى یابى و تسلّط على را بر اوضاع مى بینى، به عذرخواهى نزد من مى آیى؟! خداوند از کسى که عذر تو را بپذیرد، عذرى نپذیرد!(2)، (3)