آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

حصر اراده با کلمه «انّما» و الف و لام جنس در«الرجس»، که شامل هر نوع پلیدى، چه ظاهرى و چه باطنى خواهد شد، بیانگر این است که خداوند در این آیه اراده کرده است که هر نوع پلیدى، چه باطنى و چه ظاهرى را تنها از اهل بیت (ع) بزداید و تنها آنها را پاک و منزّه سازد. بدون تردید مراد، اراده تکوینى است نه اراده تشریعى؛ زیرا اگر مراد اراده تشریعى که شامل تمامی افراد بشر می شود باشد، حصر آن به اهل بیت لغو خواهد بود.

عصمت ائمه علیهم السلام از ضروریات مذهب شیعه به حساب مى‌آید و ریشه قرآنى و روائى دارد.
آیه تطهیر، از آیاتى است که صراحت عصمت و پاکى ائمه علیهم السلام را از هر گونه پلیدى و ناپاکى به اثبات مى‌رساند، خداوند در آیه 33 سوره احزاب مى‌فرماید: «... إِنَّما یُریدُ اللَّهُ لِیُذْهِبَ عَنْکُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَیْتِ وَیُطَهِّرَکُمْ تَطْهیراً» ؛ (خدا فقط مى‏ خواهد آلودگى را از شما خاندان [پیامبر] بزداید و شما را پاک و پاکیزه گرداند ).(1)
براى اثبات عصمت ائمه علیهم السلام از این آیه، توجه به چند نکته ضرورى است:
حصر اراده با کلمه «انّما».
این آیه با کلمه «انّما» که از قوى‌ترین ادات حصر به شمار مى‌رود، اذهاب رجس و پلیدى را در اهل بیت علیهم السلام منحصر کرده است و از آن جائى که الف و لام «الرّجس» الف و لام جنس به حساب مى‌آید، شامل هر نوع پلیدى؛ چه ظاهرى و چه باطنى خواهد شد.
به تعبیر دیگر خداوند در این آیه اراده کرده است که هر نوع پلیدى؛ چه باطنى و چه ظاهرى را تنها از اهل بیت علیهم السلام، بزداید و تنها آنها را پاک و منزّه سازد. این معنا، عصمت اهل بیت علیهم السلام را به روشنى ثابت مى‌کند.
اراده تکوینی است، نه تشریعی:
بدون تردید مراد از اراده در این آیه اراده تکوینى است نه اراده تشریعى؛ زیرا خداوند آیه را با کلمه «انّما» که یکى از قوى‌ترین ادات حصر است آغاز و «اذهاب رجس» را منحصر به پنج تن آل عبا کرده است. اگر مراد اراده تشریعى باشد، حصر آن به اهل بیت لغو خواهد بود؛ چرا که اراده تشریعى شامل تمامى افراد بشر مى‌شود و اختصاص به اهل بیت ندارد؛ چنانچه خداوند کریم در آیه وضو مى‌فرماید:
{«مَا یُرِیدُ اللَّهُ لِیَجْعَلَ عَلَیْکُمْ مِنْ حَرَجٍ وَلَکِنْ یُرِیدُ لِیُطَهِّرَکُمْ وَلِیُتِمَّ نِعْمَتَهُ عَلَیْکُمْ لَعَلَّکُمْ تَشْکُرُونَ» .
(خدا نمى‏ خواهد بر شما سخت بگیرد، بلکه مى‏ خواهد شما را پاک، و نعمتش را بر شما تمام گرداند، باشد که سپاس (او) بدارید).(2)
واضح است که مراد از اراده در این آیه، تشریعى و در باره همه مؤمنین است و اختصاص به افراد معین وخاصى ندارد؛ اما اراده در آیه تطهیر به «اهل البیت» با کلمه «انّما» حصر شده است؛ پس قطعاً اراده در آیه تطهیر تکوینى است. وقتى اراده تکوینى شد، عصمت اهل البیت ثابت و بقیه افراد بشر؛ از جمله همسران رسول خدا، بنى هاشم و... از دایره آن خارج خواهند شد.
نکته دیگر این که اگر اراده در این آیه اراده تشریعى باشد، هیچ فضیلتى را براى اهل بیت ثابت نمى‌کند؛ چرا که اراده تشریعى طهارت براى همه مؤمنان وجود دارد؛ در حالى که در طول تاریخ بحث بر سر این بوده است که این فضیلت اختصاصى اهل کساء است یا شامل زنان پیامبر هم مى‌شود.