آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

برخى از صحابه و تابعین، حضرت امیرمؤمنان(ع) را در اشعار و رجزهاى خود با لقب «وصى» توصیف کرده اند و این خود دلالت بر مشهور بودن حضرت به این لقب و ثبوت آن نزد صحابه و تابعین داشته است. مانند: عبدالله بن ابوسفیان بن حارث بن عبدالمطلب، ابوالهیثم بن تیّهان(بدری)، غلامى از بنى ضبّه، زیاد بن لبید انصارى، حجر بن عدى، خزیمة بن ثابت، زحر بن قیس جعفى، اشعث بن قیس، نعمان بن عجلان انصارى و ... .

برخى از صحابه و تابعین، حضرت امیرمؤمنان(علیه السلام) را در اشعار و رجزهاى خود با لقب «وصى» توصیف کرده اند و این خود دلالت بر مشهور بودن حضرت به این لقب و ثبوت آن نزد صحابه و تابعین داشته است. اینک به برخى از این اشعار اشاره مى کنیم:
1 ـ وصى در شعر عبدالله بن ابوسفیان بن حارث بن عبدالمطلب:
و منّا علىّ ذاک صاحب خیبر *** و صاحب بدر یوم سالت کتائبه
وصىّ النبى المصطفى و ابن عمّه *** فمن ذا یدانیه و من ذا یقاربه(1)
2 ـ وصىّ در شعر ابوالهیثم بن تیّهان (بدرى):
قل للزبیر و قل لطلحة انّنا *** نحن الذین شعارنا الانصار
نحن الذین رأت قریش فِعلنا *** یوم القلیب اولئک الکفار
کنّا شعارَ نبیّنا و دثارَه *** یَفدیه منّا الروح و الابصار
انّ الوصىّ امامنا و ولیّنا *** بَرَح الخفاء و باحت الأسرار(2)
3 ـ وصى در شعر مردى از ازد در روز جمل:
هذا علىّ و هو الوصىّ *** اخاه یوم النجوة النبىّ
و قال هذا بعده الولىّ *** وعاه واع و نسى الشقىّ(3)
4 ـ وصى در شعر غلامى از بنى ضبّه (در جنگ جمل):
نحن بنى ضبة اعداء علىّ *** ذاک الذى یعرف قدماً بالوصى
و فارس الخیل على عهد النبىّ *** ما انا عن فضل علىّ بالعَمِى
لکنّنى انعى ابن عفان التقىّ *** انّ الولىّ طالب ثار الولى(4)
5 ـ زیاد بن لبید انصارى (در جنگ جمل):
کیف ترى الانصار فی یوم الکَلَب *** انّا أناس لا نُبالى من عَطِب
و لا نبالى فی الوصىّ من غَضِب *** و انّما الانصار جدّ لا لعب
هذا علىّ و ابن عبدالمطلب *** ننصره الیوم على من قد کذب
من یکسب البغى فبئسما اکتسب(5)
6 ـ حجر بن عدى (در جنگ جمل):
یا ربّنا سلّم لنا علیاً *** سلّم لنا المبارک المضیّا
المؤمن الموحّد التقیّا *** لا خَطِلَ الرأى و لا غویّا
بل هادیا موفّقا مهدیّاً *** و احفظه ربّى و احفظ النبیا
فیه فقد کان له ولیّاً *** ثمّ ارتضاه بعده وصیّاً(6)
7 ـ خزیمة بن ثابت (در جنگ جمل):
أعائش خلّى عن علىّ و عیبه *** بما لیس فیه انّما انت والده
وصىّ رسول الله من دون اهله *** و انت على ما کان من ذاک شاهده(7)
8 ـ زحر بن قیس جعفى (در جنگ جمل):
اضربکم حتّى تقرّوا لعلىّ *** خیر قریش کلّها بعد النبىّ
من زانه الله و سمّاه الوصىّ *** انّ الولىّ حافظ ظهر الولىّ
کما الغوى تابع امر الغوى(8)
9 ـ زحر بن قیس جعفى (در جنگ صفین):
فصلّى الاله على احمد *** رسول الملیک تمام النعم
رسول الملیک من بعده *** خلیفتنا القائم المدّعم
علیّاً عنیتُ وصىّ النبىّ *** نجالد عنه غواة الأمم(9)
10 ـ اشعث بن قیس:
اتانا الرسول رسول الامام *** فسُرَّ بمقدمه المسلمونا
رسول الوصىّ وصى النبى *** له السبق و الفضل فی المؤمنینا(10)
11 ـ نعمان بن عجلان انصارى (در جنگ صفین):
کیف التفرّق و الوصى امامنا *** لا کیف الاّ حیرة و تخاذلا
لا تغبنُنّ عقولکم لا خیر فی *** من لم یکن عند البلابل عاقلا
و ذروا معاویة الغوىّ و تابِعوا *** دینَ الوصى لتحمدوه آجلا(11)(12)