آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

در معتبرترین منابع حدیثی اهل سنت – صحاح سته – روایتی نقل شده مبنی بر اینکه خلیفه دوم نمی دانست در نماز عید باید چه سوره ای بخواند و از دیگران این مساله را پرسید و بدیهی است که چنین مساله ای – حتی اگر توجیه گران آن را از سر فراموشی خلیفه به خاطر اشتغالات فراوانش بدانند – با شأن و مقام خلیفه مسلمانان سازگار نیست.

از «عبیدالله» نقل شده است که : «عمر»(رضی الله عنه) به قصد نماز روز عید از خانه خود خارج شد و در پى «ابو واقد لیثى» فرستاد و از او پرسید: پیامبر(صلى الله علیه وآله) در چنین روزى کدام سوره را مى خواند؟ لیث پاسخ داد: سوره قاف و اِقْتَرَبَتْ .
قابل ذکر است که : این ، روایتى صحیح است که بزرگان اهل سنّت در صحاح(1) نقل کرده اند. بنابراین مرسل دانستن آن به این بهانه که عبیدالله بن عبدالله ، عمر را درک نکرده ، مردود است ؛ به خاطر این که در صحیح مسلم این روایت را از عبیدالله بن عبدالله از ابوواقد نقل مى کند، و شکّى نیست که عبیدالله ، ابوواقد را درک کرده است. و به همین دلیل «بیهقى»، «سندى»، «سیوطى» و دیگران این اشکال ـ مرسله بودن روایت یاد شده ـ را ردّ کرده اند .
باید از خلیفه پرسید: علّت غفلت او از سوره اى که پیامبر خدا(صلى الله علیه وآله) در نماز عید فطر و قربان مى خوانده، چه بوده است؟
آیا فراموش کرده بود و مى خواست به یادش بیاید، آن گونه که سیوطى در «تنویر الحوالک» توجیه کرده است؟!(2) و یا اشتغال او به داد و ستد در بازار، او را از آن باز داشته است ، آن گونه که خودش در موارد زیادى آن را عذر خود برشمرده است؟!(3) و فراموش کردن او بعید است؛ زیرا چنین حکم مرسومى که هر سال در حضور مردم، و اجتماعى پر ازدحام، دوبار تکرار مى شود عادتاً فراموش نمى شود.(4)