دلالت آیه ابتلاء بر لزوم عصمت امام

آیه ابتلاء چگونه بر لزوم عصمت امام دلالت دارد؟

مقصود از امامتى که خدا به ابراهیم و ذریه او عطا کرد غیر از نبوت بود، چون قبل از این بشارت، نبوت را داشت. و این مقام به ظالمین نمی رسد؛ زیرا هدف از نصب امام، تجسّم بخشیدن به شریعت الهى در جامعه است و اگر کسی بخشى از عمر خویش گنهکار باشد، آماج انتقادها قرار مى گیرد و سخنش نافذ نمی باشد. پس عقل حکم مى کند که امام در تمام دوران عمر از هر پلیدى و گناه پاک باشد و حتی اگر قبلا گناه کرده ولی توبه کرده هم طبق آیه شایستگی مقام امامت را ندارد.

گناه مصداق ظلم

آیا کلمه «الظالمین» در آیه ابتلاء، کسانى که مرتکب گناهان شخصى و فردى شده اند را نیز شامل مى شود؟

گناه صغيره و کبيره، ظلم است؛ زيرا گناه کار از حدّى که شارع ترسيم کرده تجاوز نموده. ظلم در قرآن در سه مورد به کار رفته: ظلم به خدا، ظلم به ديگران، ظلم به خود؛ لذاست که عهد امامت به کسانى که ظلم کرده اند (خواه گناه و ستم آنها به ديگران يا به خودشان باشد) نمى رسد.

مقصود از لفظ «امام» در آیه ابتلاء

مقصود از لفظ «امام» در آیه «ابتلاء»، «إنى جاعِلُکَ لِلناس اِماماً» چیست؟

مقام نبوّت، مقام اخبار از جانب خداوند است ولى مقام امامت، مقام رهبرى و دستگیرى جامعه و مقام هدایت ظاهرى و باطنى مردم به سوى سعادت دنیا و آخرت است. این معنا به خوبى از آیه «ابتلاء» استفاده مى شود و خداوند مقام امامت را بعد از جعل مقام نبوّت و رسالت قرار داده است. یعنى بعد از آن که ابراهیم(ع) را از وحى الهى مطلع ساخت و او را مأمور به ابلاغ کرد، با سرافراز بیرون آمدن از امتحانات و رسیدن به قابلیت ها، او را به مقام امامت رساند؛ چرا که مقام امامت بالاتر از مقام نبوّت است.

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تارنمای پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

قال الصادق (عليه السلام) :

دِرْهَمٌ فِي الْحَجِّ أَفْضَلُ مِنْ أَلْفَيْ أَلْف فِيمَا

يک درهم در راه حجّ هزينه کردن، بهتر و بالاتر از دو ميليون درهم است که در غير حجّ در راه خدا هزينه شود

تهذيب الأحکام: 5/22