آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

از روایات این گونه فهمیده می شود که در مواردی که خلیفه  قرائت نماز را فراموش می کرده، هر بار کاری برای جبران آن انجام می داده و اصل مسلّم و قانون مشخصی نداشته است.

از عبدالرحمن بن حنظلة بن راهب نقل شده است: عمر بن خطّاب نماز مغرب خواند، و در رکعت اوّل قرائت نخواند، وقتى به رکعت دوم رسید دو بار حمد خواند، و هنگامى که از نماز فارغ شد و سلام داد دو سجده سهو به جاى آورد .این روایت را ابن حجر در «فتح الباری»(1) آورده و مى گوید:
رجال این حدیث ثقه اند و گویا این روش، دیدگاه عمر بوده است.
همچنین از ابوسلمة بن عبدالرحمن نقل شده است: عمر بن خطّاب نماز مغرب را براى مردم بدون قرائت خواند، وقتى نماز تمام شد به او گفته شد: حمد و سوره نخواندى! گفت: رکوع و سجود نماز چگونه بود؟ گفتند: خوب بود. گفت: پس اشکالى ندارد(2).
و نیز از شعبى نقل شده است : ابوموسى اشعرى به عمر بن خطّاب گفت: اى امیر مؤمنان! آیا در دل خود (و آهسته) قرائت را خواندى؟ گفت: نه؛ پس دستور داد مؤذّنان اذان و اقامه گفتند و نماز را با قرائت اعاده کرد(3) .(4)