آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

ناصرالدین البانى، در صدد توجیه دلالت حدیث ثقلین بر آمده، مى گوید: مقصود از«عترتى أهل بیتى» یا همسران پیامبر(ص) است به قرینه آیه تطهیر و یا علمای امّت. در حالی که اولا: مقصود در آیه تطهیر، پنج تن اصحاب کسا هستند. ثانیا: حمل عترت و اهل بیت بر علمای امت، خلاف لغت و اصطلاح است، علاوه بر این که آن ها معصوم نبودند. ثالثا: مصداق اهل بیت و عترت را می توان با احادیث دیگری مانند کساء و مباهله شناخت. 

ناصرالدین البانى بعد از تصحیح حدیث از حیث سند، در صدد توجیه دلالت آن بر آمده، مى گوید: «مقصود از «عترتى أهل بیتى» یا همسران پیامبرند که در میان آنان عایشه است؛ به دلیل آیه تطهیر که مقصود از اهل بیت همسران پیامبر(صلى الله علیه وآله) است یا مقصود از اهل بیت، علماى صالح از امت است؛ کسانى که به کتاب و سنت تمسک نموده اند...».(1)
اصل این توجیه را قاضى عبدالجبار معتزلى در «المغنى» آورده است.
در پاسخ مى گوییم:
1 ـ در بحث از آیه تطهیر به اثبات رسیده که مقصود از اهل بیت تنها پنج تن اصحاب کسا هستند و اهل بیت، هرگز همسران پیامبر(صلى الله علیه وآله) را شامل نمى شود [در این باره می توانید به کتب تفسیر شیعه و سنی رجوع کنید].
2 ـ چه معنایى دارد که پیامبر(صلى الله علیه وآله) هنگام وفاتش تنها راه نجات امت را در تمسک به کتاب خدا و همسرانش معرفى کند و در آن اسمى از مردانِ صحابه اش نیاورد! [خصوصا وقتی می بینیم برخی از آنها خصوصا عایشه(به عنوان مثال در جنگ جمل) دچار لغزش و اشتباه شده اند و نمی توانند بهترین راه برای نجات امت باشند].
3 ـ حمل عترت و اهل بیت پیامبر(صلى الله علیه وآله) بر علماى امّت، مخالف صریح لغت و اصطلاح است، چه کسى گفته که مقصود از عترت و اهل بیت، علماى امّت است. این گونه بیان ها نوعى تفسیر به رأى است که شدیداً مذمّت شده است.
4 ـ همان گونه که برخى آیات، برخى دیگر را تفسیر مى کند، روایات نیز این چنین است. در حدیث ثقلین اگرچه مصداق عترت و اهل بیت مشخّص نشده است، ولى در حدیث کساء و روایاتى که در ذیل آیه مباهله آمده، مصداق را مشخص کرده است. پیامبر(صلى الله علیه وآله) بعد از اشاره به على، فاطمه، حسن و حسین عرض مى کند: «بار خدایا! اینان اهل بیت من هستند».
5 ـ از آنجا که قراین فراوانى در حدیث ثقلین بر عصمت اهل بیت است، لذا مى توان به طور قطع ادعا کرد که مقصود از اهل بیت، علماى امّت نیستند [چرا که هیچ کس قائل به عصمت آنها نشده است].(2)