آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

معجزه به کارهایی گفته می شود که برخلاف موازین عادى عالم طبیعت، از سوی مدّعى نبوّت انجام می پذیرد، بنابراین معجزه همواره از نظام علت و معلول طبیعى خارج است. حال اگر آتشی همانند آتش نمرود، اثر سوزاندن خود را از دست می دهد، ناگزیر این جریان را، غیر عادى و خارق العاده می دانیم. زیرا طبیعت آتش، انسان مزبور را به خاکستر تبدیل می کند. در این حال با خروج از نظام علّت و معلول، آن را معجزه مى نامیم.

کارها و جریان هایى که برخلاف موازین عادى و جریان معمول عالم طبیعت، از طرف کسى که مدّعى نبوّت است به وقوع پیوندد، به طورى که علل مادّى و قوانین عادى طبیعى از تفسیر و تحلیل آن عاجز بوده و با هیچ کدام از عوامل عادى قابل تطبیق نباشد.(1)
بنابراین همیشه، معجزه از نظام علل و معلول عادى طبیعى ـ که ما به آن عادت کرده و آشنا شده ایم ـ بیرون است. در اینجا براى اینکه مطلب به خوبى روشن شود به ذکر یک مثال مى پردازیم.
همه ما با تجربه دریافته ایم که آتش مى سوزاند، البتّه در صورت نبودن عوامل خنثى کننده و فراهم بودن شرایط عادى دیگر از قبیل نزدیکى آتش به جسمى که قابلیّت سوختن را دارد و این یک جریان عادى و مطابق قانون علّت و معلول است که به طور عادى در هر زمان و مکان جریان دارد.
بنابراین اگر ما مى بینیم که آتش با وجود فراهم بودن شرایط مناسب معمولى و نبودن موانع عادى، اثر سوزاندن خود را نسبت به بدن یک انسان از دست داد، ناگزیر خواهیم دانست که این جریان، به طور کامل غیر عادى و خارق العاده بوده و از قانون علّت و معلول طبیعى و جریان عادى تخلّف کرده است، زیرا سنّت و قانون جارى طبیعت، ایجاب مى کند که در چنین حادثه اى، انسان مزبور به کلّى خاکستر شود. چنین حادثه اى را معجزه مى نامند.(2)، (3)