آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

خداوند در سوره نحل دعوت به توحيد در عبادت را برنامه اصلى تمام پیامبران مى شمرد و مى فرمايد: «ما در هر امّتى رسولى برانگيختيم كه: خداى يكتا را بپرستيد؛ و از [پرستش] طاغوت اجتناب كنيد». اين سخن در برابر كسانى گفته شده كه در آيه قبل از قول آنها نقل مى كند كه براى توجيه بت پرستى خود، مى گفتند: خدا خواسته است كه ما بت ها را بپرستيم و او به اعمال ما راضى است. قرآن در پاسخ آنها مى فرمايد: همه انبياء بدون استثناء با پرستش هر موجودى غير از خدا مخالفت ورزيدند؛ اين چه نسبت دروغى است كه به خدا مى دهيد؟!

خداوند در سوره نحل دعوت به توحيد در عبادت را برنامه اصلى تمام فرستادگان الهى مى شمرد؛ مى فرمايد: (ما در هر امّتى رسولى برانگيختيم كه: خداى يكتا را بپرستيد؛ و از [پرستش] طاغوت اجتناب كنيد)؛ «وَلَقَدْ بَعَثْنَا فِي كُلِّ أُمَّة رَسُولا أَنِ اُعْبُدُوا اللهَ وَاجْتَنِبُوا الطَّاغُوتَ».
اين سخن در برابر كسانى گفته شده كه در آيه قبل از اين آيه (35 سوره نحل) از قول آنها نقل مى كند كه براى توجيه بت پرستى خود، مى گفتند: خدا خواسته است كه ما بت ها را بپرستيم و او به اعمال ما راضى است. قرآن در پاسخ آنها مى فرمايد: همه انبياء بدون استثنا دعوت به توحيد در عبادت كردند و با پرستش هر موجودى غير از خدا مخالفت ورزيدند؛ اين چه نسبت دروغى است كه به خدا مى دهيد؟!
سپس مى افزايد: (خداوند گروهى از آنان را هدايت كرد)؛ «فَمِنْهُمْ مَّنْ هَدَى اللهُ».
(و گروهى از آنان ضلالت وگمراهى دامانشان را گرفت)؛ «وَمِنْهُمْ مَّنْ حَقَّتْ عَلَيْهِ الضَّلاَلَةُ».
سپس دستور مى دهد (پس در روى زمين، گردش كنيد و ببينيد سرانجام تكذيب كنندگان [آيات خدا] چگونه بوده است؟!)؛ «فَسِيرُوا فِي الاَْرْضِ فَانْظُروا كَيْفَ كَانَ عَاقِبَةُ الْمُكَذِّبِينَ».
آرى آنها به خاطر انحراف از مسير توحيد و سجده در برابر طاغوت ها در لجن زار فساد و بدبختى غوطه ور شدند؛ و عذاب الهى نيز دامانشان را گرفت.
قابل توجّه اين كه: در اين آيه هدايت را به خدا نسبت مى دهد؛ چرا كه اگر توفيق و امداد الهى نباشد كسى با نيروى خود نمى تواند به سر منزل مقصود برسد. ولى ضلالت را به خود آنها نسبت مى دهد؛ چرا كه اثر اعمال خودشان بوده است.
همچنين آيه 25 سوره انبياء همان مفهوم آيه نخست را با تعبير ديگرى تعقيب مى كند؛ و به عنوان يك اصل كلّى و جاودانى مى فرمايد: (ما پيش از تو هيچ پيامبرى را نفرستاديم مگر اين كه به او وحى كرديم كه: هيچ معبودى جز من نيست؛ پس فقط مرا پرستش كنيد)؛ «وَمَا أَرْسَلْنَا مِنْ قَبْلِكَ مِنْ رَّسُول إِلاَّ نُوحِي إِلَيْهِ أَنَّهُ لاَ إِلَهَ إِلاَّ أَنَا فَاعْبُدُونِ».
قابل توجّه اين كه «نوحى» به صورت فعل مضارع آمده؛ كه دليل بر استمرار است. يعنى دستور به توحيد در عبادت را پيوسته به هر پيامبرى گوشزد مى كرديم؛ و تمام انبياء در طول دعوت خود مأمور به ابلاغ آن بودند.
به اين ترتيب اين مسأله به عنوان يك اصل اساسى و زيربنايى در طول تاريخ انبياء پيوسته جريان داشته است. (1)