آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

تاریخ طبرى، الکامل ابن اثیر، کتاب افتتاح الدعوه قاضى نعمان درباره نخستین دوره فاطمیان و کتاب عیون الاخبار نوشته داعى یمنى، ادریس قرشى، تاریخ الاسماعیلیه و الموسوعة التاریخیّة للخلفاء الفاطمیین. اخبار ملوک بنى عبید، قلقشندى در صبح الاعشى، ابن تغرى بردى در النجوم الزاهره فى ملوک مصر و القاهره و مقریزى در اتعاظ الحنفاء بأخبار الائمة الفاطمیین الخلفاء به طور مفصّل و مشروح به اخبار دولت فاطمیان پرداخته و بسیارى از مطالب و اسناد را براى ما حفظ کرده اند.

دوره فاطمیان به علت خصلت حکومت دارى آن، مثل بقیه حکومت ها بیشتر از دوران هاى دیگر اسماعیلیان در تاریخ انعکاس یافته است. شاید هیچ تاریخ عمومى را نتوان یافت که درباره اسلام بحث کرده باشد، ولى از دوران فاطمیان یادى نکرده باشد. از تاریخ طبرى تا الکامل ابن اثیر گرفته همگى به حکومت فاطمیان پرداخته اند، ولى کتاب هایى اختصاصى تر به این موضوع پرداخته و از آن بحث کرده اند. از خود اسماعیلیان کتاب افتتاح الدعوه قاضى نعمان درباره نخستین دوره فاطمیان و کتاب عیون الاخبار نوشته داعى یمنى، ادریس قرشى و نیز جدیداً تاریخ الاسماعیلیه و الموسوعة التاریخیّة للخلفاء الفاطمیین - اولى در چهار جلد و دومى در ده جلد - دیدگاه رسمى اسماعیلیان نسبت به وقایع خلافت فاطمیان است. اخبار ملوک بنى عبید کتاب مختصرى است که در قرن هفتم و دقیقاً پس از فروپاشى فاطمیان و در ابتداى دوره ایوبیان نوشته شده است و منبع خوبى براى وقایع دوران فاطمیان است. قلقشندى در صبح الاعشى، ابن تغرى بردى در النجوم الزاهره فى ملوک مصر و القاهره و مقریزى در اتعاظ الحنفاء بأخبار الائمة الفاطمیین الخلفاء به طور مفصّل و مشروح به اخبار دولت فاطمیان پرداخته و بسیارى از مطالب و اسناد را براى ما حفظ کرده اند. در دو قرن اخیر کتب متعددى درباره فاطمیان نوشته شده است که غالباً از کتب قدیمتر و بالاخص کتبى که نام برده ایم استفاده کرده اند. همچنین در تمام کتاب هایى که پیرامون اسماعیلیه نوشته شده، بخش عظیمى به دوران فاطمیان اختصاص یافته است.(1)