پاسخ اجمالی:
اشعار حضرت سیدالشهدا در روز عاشورا از یک سو حاوی اندرزهایی برای نوع بشر درباره لزوم مرگ و زندگی عزتمندانه، فانی بودن زندگی دنیا و توجه دادن به جاودانگی جهان دیگر است و از سوی دیگر نشان دهنده آزادگی آن حضرت در استقبال از شهادت و نهراسیدن در برابر مرگ است.
پاسخ تفصیلی:
اين اشعار كه در نوع خود بى نظير است، بيانگر مكتب امام حسين(عليه السلام) و عمق افكار آن حضرت در روز عاشورا است:
«فَإِنْ تَكُنِ الدُّنْيا تُعَدُّ نَفيسَةً *** فَإِنَّ ثَوابَ اللّهِ أَعْلى وَ أَنْبَلُ
وَ إِنْ يَكُنِ الاَْبْدانُ لِلْمَوتِ اُنْشِأَتْ *** فَقَتْلُ امْرِىء بِالسَّيْفِ فِي اللّهِ أَفْضَلُ
وَ إِنْ يَكُنِ الاَْرْزاقُ قِسْماً مُقَدَّراً *** فَقِلَّةُ سَعْيِ الْمَرْءِ في الْكَسْبِ أَجْمَلُ
وَ إِنْ تَكُنِ الاَْمْوالُ لِلتَّرْكِ جَمْعُها *** فَما بالُ مَتْرُوك بِهِ الْمَرْءُ يَبْخَلُ»
(اگر دنيا چيزى ارزشمند شمرده شود، به يقين پاداش الهى برتر و ارزشمندتر است.
و اگر بدن ها براى مرگ آفريده شده، مطمئنّاً شهادت در راه خدا به وسيله شمشير بهتر است!
اگر رزق و روزى براى بشر مقدّر و معيّن شده، پس اجتناب از حرص در كسب مال زيباتر است.
اگر جمع آورى اموال براى وانهادن [و به ديگران سپردن] است پس چرا آدمى نسبت به انفاق آن بخل بورزد؟!). (1)
قُندوزى دانشمند معروف اهل سنّت اضافه بر اشعار بالا، اين اشعار را نيز از گفته امام(عليه السلام) ذكر مى كند:
«عَلَيْكُمْ سَلامُ اللّهِ يا آلَ اَحْمَدَ *** فَإِنّي أَراني عَنْكُمُ الْيَوْمَ أَرْحَلُ
أَرى كُلَّ مَلْعوُن ظَلُوم مُنافِق *** يَرُومُ فَنانا جَهْرَةً ثُمَّ يَعْمَلُ
لَقَدْ كَفَرُوا يا وَيْلَهُمْ بِمُحَمَّد *** وَ رَبُّهُمْ ما شاءَ في الْخَلْقِ يَفْعَلُ
لَقَدْ غَرَّهُمْ حِلْمُ الإِلهِ لاَِنَّهُ *** حَليمٌ كَريمٌ لَمْ يَكُنْ قَطُّ يَعْجَلُ»
(اى خاندان احمد! سلام خدا بر شما باد! من چنين مى بينم كه امروز از ميان شما كوچ خواهم كرد!
هر ملعون ستمگر منافقى را مى بينم كه آشكارا آهنگ نابودى ما كرده و سپس عمل مى كند!
اى واى بر آنان! كه به محمّد(صلى الله عليه وآله) و پروردگارشان ـ كه هر چه اراده كند درباره مردم انجام مى دهد ـ كفر ورزيده اند!
شكيبايى خداوند آنان را مغرور ساخته، چرا كه خداوند حليم و كريمى است كه شتاب نمى كند) (ولى سرانجام از آنها انتقام سختى مى گيرد). (2)
اين اشعار از يك سو، اندرز و نصيحت و پيامى است به تمام انسانها كه در هر عصر و هر زمان زندگى مى كنند.
به آنها مى گويد: تن به ذلّت ندهيد، زندگى اين زندگى دنيا نيست، سراى جاويدان و دار بقاء الله، جايگاه اصلى ماست.
حيف از اين بدن كه در بستر بيمارى بميرد! چه زيباست كه سرانجام در راه خدا به خون آغشته گردد و در صف شهيدان جاى گيرد!
و از سوى ديگر، نشان مى دهد كه امام(عليه السلام) با افتخار به استقبال شهادت مى رود، و از هيچ چيز نمى هراسد. بر چهره مرگ، مرگى كه در راه خداست، مرگى كه الهام بخش بندگانِ دربند، در طول تاريخ خواهد بود، لبخند مى زند، و از ميدان كربلا به همه جبّاران پيغام مى فرستد كه از قدرت دو روزه خود مغرور نشويد، بدبختى و رسوايى در انتظار شماست! (3)
تا کنون هیچ نظری برای این مطلب درج نشده است.