آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

این سوره در زمانى نازل شده که مسلمانان در اقلیت بودند و کفار در اکثریت، و پیغمبر اکرم(ص) از ناحیه آنها سخت در فشار بود و آنها اصرار داشتند او را به سازش با شرک بکشانند، پیامبر(ص) در این سوره دست رد بر سینه همه آنها مى زند و آنها را به کلى مأیوس مى کند، بدون آن که بخواهد با آنها درگیر شود.

این سوره در «مکّه» نازل شده، و لحن و محتواى آن گواه روشنى بر این معنى است، همچنین شان نزول آن، دلیل دیگرى بر این مدعا است، و این که بعضى احتمال داده اند «مدنى» باشد، بسیار بعید به نظر مى رسد.
لحن سوره، نشان مى دهد این سوره در زمانى نازل شده که مسلمانان در اقلیت بودند و کفار در اکثریت، و پیغمبر اکرم(صلى الله علیه وآله) از ناحیه آنها سخت در فشار بود، و اصرار داشتند او را به سازش با شرک بکشانند، پیامبر(صلى الله علیه وآله) دست رد بر سینه همه آنها مى زند، و آنها را به کلى مأیوس مى کند، بدون آن که بخواهد با آنها درگیر شود.
این سرمشقى است براى همه مسلمانان که در هیچ شرائطى، در اساس دین و اسلام، با دشمنان سازش نکنند، و هر وقت چنین تمنائى از ناحیه آنها پیشنهاد شود، آنها را کاملاً مأیوس کنند، مخصوصاً در این سوره دو بار این معنى تأکید شده که: «من معبودهاى شما را نمى پرستم» و این تأکید براى مأیوس ساختن آنها است، همچنین دو بار تأکید شده: «شما هرگز معبود من، خداى یگانه را نمى پرستید» و این دلیلى است بر لجاجت آنها، و سرانجامش این است که: «من و آئین توحیدیم، و شما و آئین پوسیده شرک آلودتان»! (1)